SP Tweede Kamerleden Henk van Gerven en Renske Leijten aarzelden niet de minister vragen te stellen over het “zwijggeld” dat zou zijn betaald door het Tergooi ziekenhuis. Het ziekenhuis zelf noemt het een financiële vergoeding, maar daar denken de SP-Kamerleden anders over. 

UMCU
Ook het UMC Utrecht mag zich in de warme belangstelling verheugen van de Kamer. Daar is een omstreden KNO-oncologisch chirurg weer aan het werk gegaan, buiten medeweten om van de Inspectie. Terwijl het ziekenhuis toch onder verscherpt toezicht staat. En het onderzoek van de Inspectie naar de twee dodelijke incidenten nog niet is afgerond. Wel een eigen onderzoek door het UMCU, dat de betrokken specialist kennelijk voldoende vrijpleit om hem weer aan het werk te laten gaan. Ook daar zijn de Kamerleden bovenop gesprongen. Zij vinden het onwenselijk dat de KNO-oncologisch chirurg weer opereert en in strijd met het voorzorgsbeginsel. Hij zou onmiddellijk moeten stoppen, hangende het onderzoek van de Inspectie. 

KNO
De algehele belangstelling voor het UMCU heeft intussen dusdanige vormen aangenomen dat het ziekenhuis, door schade en schande wijs geworden, nu maar helemaal nergens meer op reageert. En een  ‘totale mediastilte’ heeft afgekondigd. Gezien de eerste, defensief getoonzette reactie naar aanleiding van de twee calamiteiten en meerdere problemen op de afdeling KNO, niet onverstandig.

Calamiteiten
Natuurlijk, calamiteiten moeten altijd worden gemeld bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Het is kwalijk als ziekenhuizen deze niet melden of bewust onder de pet houden. En strafbaar, de Inspectie kan een maatregel of een boete opleggen. Hoe moeilijk kan het zijn? Als weldenkend buitenstaander kun je je niet eens voorstellen dat een per ongeluk doorgesneden halsslagader niet als calamiteit wordt herkend. Of als natuurlijke dood is genoteerd.  Maar in een academisch ziekenhuis waar de meest ingewikkelde operaties plaats vinden bij ernstig zieke patiënten, is zoiets blijkbaar niet zo eenduidig. Dat het bestuur van de UMCU een nieuw leiderschapsprogramma heeft opgezet en alle meldingsprocedures heeft aangepast, is toe te juichen. Tegelijkertijd biedt dit niet zoveel vertrouwen voor de toekomst, daar het zogeheten veilig melden juist is uitgevonden in het UMCU. Het ziekenhuis was jarenlang koploper op het gebied van Mippen/Vimmen, visgraat- en andere risicoanalyses. Ook dat is dus geen garantie voor veilig werken.

Bestuurlijke boetes
In de periode 2010-2015 heeft de Inspectie bestuursrechtelijke maatregelen opgelegd aan ziekenhuizen voor het niet-direct  melden van calamiteiten. Onder de Wkkgz kan een ziekenhuis zelfs strafrechtelijke sancties  tegemoet zien. Afstemming met het OM maakt tegenwoordig standaard deel uit van het boeteproces van de Inspectie. Zou dit wel helpen? Blijkbaar zijn zwaardere straffen nodig. De Inspectie heeft de afgelopen jaren laten zien dat zij streng kan optreden. Ook het UMCU heeft dat ondervonden toen het nieuws over de weer werkende KNO-chirurg achter hen langs bleek te gaan.

Imago
En de publieke opinie? Het is slecht voor het imago van een ziekenhuis als er ernstige fouten worden gemaakt, erger nog als ze worden weggemoffeld. Maar wat betekent een minder goede naam in de praktijk? Je hoort nu nooit eens dat patiënten massaal wegblijven bij blunderende instellingen. Of dat huisartsen in opstand komen. De afdeling KNO van het UMCU draait nog, het Diakonessenhuis waar het ook niet veilig leek, bestaat nog. Met Tergooi zal het ook wel los lopen. Voorlopig kunnen we best een paar fanatieke Kamerleden gebruiken om patiëntveiligheid onder de aandacht te houden. Maar laatste woord  over calamiteiten en onveilige situaties ligt bij de Inspectie.