Dit opiniestuk verscheen in Zorgvisie tech magazine 02. Alle artikelen uit het magazine zijn voor compleet-abonnees hier online te lezen >>
Kwalitatief goede en betaalbare zorg die toegankelijk is voor iedere burger. Dit is een van de grote opgaven waar we als maatschappij aan werken. Ook IT-leveranciers en -architecten moeten hun verantwoordelijkheid nemen door continu na te denken op welke wijze ze kunnen bijdragen aan deze missie.
Het digitaal uitwisselen van informatie is een complex traject op technisch en vooral organisatorisch vlak. Het vereist een goede samenwerking tussen alle participerende partijen, waarbij leiderschapskwesties, verschillende belangen en het stellen van gemeenschappelijke prioriteiten voor de nodige uitdaging zorgen.
De focus bij informatie-uitwisseling ligt nog vooral op de bovenste vier lagen van het vijflagenmodel voor interoperabiliteit van Nictiz (zie afbeelding). Zo zijn veel organisaties bezig met gegevensuitwisseling, bijvoorbeeld voor het epd, en zie je ook op bestuurlijk niveau veel samenwerkingsverbanden ontstaan.
Randvoorwaarde
Zorginstellingen varen voor wat betreft hun IT-infrastructuur veelal een eigen koers en zo wordt het wiel vele malen opnieuw uitgevonden. Een gemiste kans, aangezien de standaard-IT-diensten per instelling vrijwel identiek zijn en samenwerking dan juist veel kan opleveren.
Shared service center
Samenwerken in de IT-infrastructuur kan in verschillende vormen. Het varieert van gezamenlijke inkoop van hard- en software en het gezamenlijk uitbesteden van standaard-IT-diensten tot het gezamenlijke regie en beheer van de standaard- IT-diensten in een regionaal shared service center, die de diensten levert aan de aangesloten instellingen.
De kracht van samenwerking in een regionaal shared service center voor standaard-IT-diensten zit in de relatieve eenvoud. Het heeft geen of hooguit een minimale impact op de zorgprocessen van een instelling, wanneer die de diensten via zo’n regionale organisatie afneemt. De functionele behoeften en eisen voor de diensten zijn voor alle zorginstellingen vrijwel gelijk, aangezien ze moeten voldoen aan de Nederlandse wet- en regelgeving voor informatiebeveiliging en privacy.
Voordelen
Een centrale, regionale organisatie voor het leveren van de standaard-IT-diensten aan zorgorganisaties heeft vier belangrijke voordelen.
Het bespaart veel geld, omdat het een aanzienlijk schaalvoordeel creëert. Een recente business case, opgesteld met IT-managers, -architecten en zorgbestuurders laat zien dat regionale samenwerking op IT-infrastructuur tussen alleen de algemene ziekenhuizen al jaarlijks minimaal 170 miljoen euro bespaart. Grotere besparingen zijn te realiseren als ook andere zorginstellingen in de keten deelnemen.
Door het schaalvoordeel behaalt zo’n regionale dienstverlener bovendien een hogere efficiency, waardoor die capaciteit beschikbaar heeft om de betrouwbaarheid van zijn dienstverlening verder te vergroten en meer mogelijkheden voor innovatie.
Door de krachten regionaal te bundelen, creëer je tevens een solide IT-fundament, zodat toekomstige samenwerkingen, die de bovenste lagen van het Nictiz-model raken, goedkoper en efficiënter lopen.
Tot slot neemt ook de kwaliteit van het IT-personeel toe. Werken bij een regionaal shared service center voor informatietechnologie biedt meer uitdaging en diepgang en is daarmee aantrekkelijker voor gekwalificeerd IT-personeel dan een IT-functie bij een individuele zorginstelling.
De reacties tijdens gesprekken met CIO’s en ict-architecten van diverse ziekenhuizen en zorginstellingen in de laatste maanden over de mogelijkheden van deze manier van samenwerking zijn positief. Het concept is ook goed ontvangen tijdens gesprekken met vertegenwoordigers van de overheid om te onderzoeken hoe zij ertegen aankijken. Zij willen dit verder verkennen als meerdere bestuurders interesse tonen.
Inmiddels toets ik het concept bij ieder gesprek dat ik heb met IT-managers, -architecten en/of zorgbestuurders. Er is veel interesse. Ik zet het onderwerp weer op de kaart, omdat ik ervan overtuigd ben dat samenwerking op IT-infrastructuur kan helpen de zorg betaalbaar te houden.
Jacco Boon is algemeen directeur van adviesbureau CINX
Wanneer dit SSC concept daadwerkelijk goed wordt uitgevoerd, dan krijg je meer kwaliteit en stabiliteit die beter betaalbaar is. IT is geen apart onderdeel meer van een organisatie: de organisatie is doordrenkt met IT. Laten we dat nu eens beseffen en meenemen in de algehele strategie!