Veroudering vormt de grootste disruptieve kracht voor de Nederlandse samenleving. Maar bij de kabinetsformatie lijkt het thema niet hoog op de agenda te staan. ‘Verbazingwekkend dat de urgentie nog niet gevoeld wordt’, zegt Philip Idenburg van BeBright en ‘Ouder Worden 2040’.
Klimaat, wonen, arbeidsmarkt, pensioenen prijken hoog
In aanloop naar verkiezingen maakte ik voor reeks weblogs over de vergrijzing en de opgaven voor de ouderenzorg. Tien thema’s op rij, Zie hier: https://www.skipr.nl/ouderenzorg-als-verkiezingsthema-blogs-door-robbert-huijsman/
De “perfect storm” is m.i. door het geneeskundig apparaat zelf in onbeheersbaarheid gebracht. Er ontwikkelt zich een groot probleem sinds we de Gezondheidsleer en haar preventiekracht uit de leerboeken van alle (para)medische opleidingen zijn gaan weglaten. De grootste preventiekennis lag namelijk in het gezond lichamelijk opvoeden door ouders en onderwijs van het kind. Het verdwijnen van de Huishoudschool en het marginaliseren van het belang van de klassieke gymnastiek, die de houding en de functionaliteit van het steun- en bewegingsapparaat op orde proberen te brengen, komt de maatschappij duur te staan. Toen was gymnastiek nog om de negatieve effecten van het zitten op school te compenseren. Nu is onze jeugd Kampioen Zitten in Europa en zijn de gevolgen op hun gezondheid niet meer te overzien. Hun mentale weerbaarheid is namelijk ook afhankelijk van een goed gebouwd en goed functionerend lichaam. Zelfs de sportwereld staat nu op de kop en zijn er kamervragen over de beroerde motorische ontwikkeling van de jongste jeugd in de schaatswereld ( J. Orie) . Het hoort eigenlijk nog goed bekend te zijn, dat een verkeerde houding tot grote problemen leidt. “Zit recht, sta recht, want anders krijg je rugklachten” was de boodschap uit de Hygieneleer in vrijwel alle huiskamers en klaslokalen. Nu laat het RIVM (VTV) exponentieel hoge stijgcijfers zien naar 2040 voor artrose en rugklachten, geheel losgezongen van de gewone demografische opbouw, die de bekende vergrijzing laat zien. Geen enkele duiding. Door telkens meer geld te blijven pompen in de door ons overgenomen oplossingsgerichte geneeskunde, die wacht tot de behandelbare diagnose er is, zal de zorgtanker de ijsberg niet meer kunnen ontwijken.
De kracht van de Gezondheidsleer op het gebied van houding en bewegen zal via het onderwijs en de common sense weer opgebouwd moeten worden om de storm af te gaan leiden. Dat gaat de schatkist pas over decennia merken. Het geneeskundig apparaat en de wetenschap zijn zelf aan zet om de overheid een beetje in de luwte te houden door een andere route aan te geven. Als wervelkolomchirurg/ scoliosearts raakte ik al 15 jaar geleden onthutst over de toename van rugproblemen, tot ernstig aan toe, bij kinderen, die verontruste ouders en therapeuten brachten. De jeugd is zelf kwetsbaar geworden.
Beste Philip, “spijker op zijn kop”. en terecht stel je dat het gebrek aan investering in de zorg thuis het grootste knelpunt is. Momenteel zien we de verschraling in de zorg thuis ontstaan doordat er niet op geïnvesteerd wordt maar juist op beknibbeld wordt. Tarieven wijkverpleging bewegen niet mee met de kosten, zorgplafonds worden steeds lager gelegd en ontwikkelingen in bijvoorbeeld combinaties van zorg, welzijn en ict/e-health (telecare) zijn nagenoeg afwezig. Gemeentes zijn aanspraken op WMO-zorg aan het verkleinen.
Dus waar straks het merendeel van de kwetsbaren (niet alleen ouderen) hun begeleiding, ondersteuning en zorg moeten krijgen bij beginnende en oplopende kwetsbaarheid in de eigen woon- en leefomgeving, zien ze nu zowel in de fysieke als sociale zin een woestijnlandschap opduiken. Tijd dat er daadwerkelijk regie wordt opgepakt en daadwerkelijk wordt geïnvesteerd in de zorg thuis.