Wie te maken krijgt met een hartaanval, een hersenbloeding, een onverwacht ernstig ziek kind of bevalling wil verzekerd zijn van goede zorg dichtbij huis, dag én nacht. Het kabinet heeft met een ‘houtskoolschets’ de discussie over de toekomst van de acute zorg afgetrapt. Deze schets zorgde voor veel onrust in Nederland. In het plan zijn er minder posten voor Spoedeisende Hulp (SEH’s) en dat betekent op termijn minder ziekenhuizen.

Leidt dat plan tot betere zorg? Nee, de regionale ziekenhuizen zijn met hun SEH’s onmisbare schakels voor de acute zorg. Maken de plannen uit de houtskoolschets de zorg goedkoper? Nee, inwoners verwijzen naar grotere ziekenhuizen buiten de regio maakt de zorg niet goedkoper. En de belangrijkste vraag: wordt de inwoner er beter van? Nee, een bezoek aan het ziekenhuis buiten de eigen regio betekent vaak dat de medische achtergrond van de patiënt onvoldoende bekend is. De behandelinformatie van medisch specialist is vaak niet beschikbaar en de informatie van de huisarts ook niet. Hierdoor is het lastig om snel passende zorg te bieden. Afstemming kost dus meer tijd, meer geld en zorgt voor het nodige ongemak bij patiënt en familie.

Zorg op de juiste plek voor de inwoner

Toch is de houtskoolschets er niet zomaar. De overheid zoekt naar nieuwe manieren voor toekomstbestendige acute zorg die betaalbaar, toegankelijk en van goede kwaliteit is. Al voordat de schets er was, begonnen zorgverleners en bestuurders in MooiMaasvallei met het bouwen van een regionaal netwerk voor acute zorg. Daarin werken het ziekenhuis, de huisartsen, ggz, wijkverpleging, verpleeghuiszorg en de ambulancediensten samen. Dit leidt tot een betere beoordeling van de zorgbehoefte en vermindering van de hoeveelheid acute zorgvragen. Dit komt doordat zorgverleners vroegtijdig signaleren, afstemmen en samen tot een goede triage komen.

Een voorbeeld: steeds meer ouderen in Nederland wonen langer thuis. Zij belanden vaker op de Spoedeisende Hulp. Door tijdige afstemming tussen huisarts en wijkverpleging en/of de specialist ouderengeneeskunde kunnen veel onverwachte opnames worden voorkomen. Hierdoor zijn er minder bezoeken aan de Spoedeisende Hulp en minder ziekenhuisopnames nodig. Een oudere die toch naar het ziekenhuis moet, kan dankzij afstemming in het netwerk bovendien sneller naar huis (eventueel met thuiszorg). Zo worden ziekenhuisbedden niet onnodig bezet, maar zijn deze beschikbaar voor andere patiënten.

Focus op de algemene acute zorg

Tot op heden beperkt de discussie over de acute zorg zich vooral tot ziekenhuiszorg en dan specifiek tot de traumazorg, de zorg voor patiënten met ernstig meervoudig letsel. Dit is een te beperkte benadering. Bij traumazorg gaat het om slechts een klein percentage patiënten in vergelijking met het grote aantal patiënten dat dagelijks gebruik maakt van algemene acute zorg in Nederland. Dit kan zowel in het ziekenhuis zijn of erbuiten.

In de regio MooiMaasvallei zoeken zorgverleners afstemming met elkaar en met het traumacentrum in situaties waarbij dit van belang is. Door op deze manier te werken, zorg je ervoor dat de totale acute zorg kwalitatief hoogwaardig, dichtbij de patiënt en betaalbaar is.

Beter antwoord op tekorten

Tevens speelt deze netwerksamenwerking beter in op het vraagstuk van personele krapte in de zorg. Door zorg meteen op de juiste plek aan te bieden, voorkom je overplaatsingen van patiënten en dus onnodige druk op personeel. Als iemand onnodig in het ziekenhuis belandt, dan gaat er veel tijd overheen om alternatieve zorg te vinden. Door de medewerker in te zetten op de juiste plaats kan de zorgprofessional zijn beste inzet geven. Daarnaast vergroot netwerksamenwerking de kennis en vakinhoudelijke ontwikkeling van alle spelers in het zorgveld.

Noodzakelijke oplossing

Het mag duidelijk zijn: acute zorg goed organiseren vraagt om een brede blik. Deze zorg hoort bij uitstek in de regio thuis, dichtbij de inwoners. Voor het verbeteren én toekomstbestendig maken van de acute zorg in Nederland zijn regionale zorgnetwerken een noodzakelijke oplossing. Kijk daarom niet alleen naar het ziekenhuis. Alle partners in het regionale netwerk spelen een belangrijk rol bij het voorkomen en verlichten van de acute zorg. MooiMaasvallei laat zien dat dit kan.

Pauline Terwijn is voorzitter raad van bestuur van Pantein (Maasziekenhuis, Thuiszorg en Zorgcentra Pantein).
Garmt Postma is huisarts en medisch directeur van huisartsenorganisatie Syntein.
Lodewijk Poelhekke is traumachirurg en voorzitter van de Vereniging Medische staf van Maasziekenhuis Pantein.

MooiMaasvallei is het samenwerkingsverband van zorgverleners, welzijn, gemeenten, scholen en werkgevers in het land van Cuijk en Noord Limburg, gericht op het bevorderen van vitale inwoners