Het jaarlijks terugkomende ‘contractafsprakencircus’ leidt tot hoge administratieve lasten. Bovendien wordt in het huidige dbc-systeem, waarbij vergoeding per cluster van verrichtingen wordt afgesproken, sterk gestuurd op het leveren van (meer) zorg. Om snel tot passende zorg te komen, is anders bekostigen noodzakelijk. Bekostiging moet innovatie stimuleren, niet afremmen.

De afspraken uit het hoofdlijnenakkoord laten de noodzaak van het anders bekostigen van zorg zien. De zorguitgaven mogen immers niet verder groeien. In een recent initiatief van msb-directeuren, ziekenhuisbestuurders en bedrijven wordt dan ook ook gepleit voor populatiebekostiging en langere termijncontracten. Toch houdt het huidige inkoopcircus de status quo in stand. Zorgverzekeraars moeten immers betalen voor zorg die geleverd worden. Tegelijkertijd moet elk project dat zorg efficiënter poogt te organiseren vaak apart gefinancierd worden.

Bekostigingsexperiment rondom hartfalen

Ook het Reinier de Graaf Gasthuis (RdGG) kan per 2022 niet groeien als gevolg van het nationaal 0 procent groeiperspectief dat is vastgelegd in het hoofdlijnenakkoord. Tegelijkertijd ziet het ziekenhuis zijn populatie hartfalenpatiënten als gevolg van de vergrijzing flink toenemen. Dit levert een complexe puzzel op waarin anders organiseren en bekostigen van zorg noodzakelijk is.

Voor het RdGG en DSW Zorgverzekeraar was dit het aangewezen moment om de handen ineen te slaan. Als ziekenhuis van Delft en omstreken en grootste verzekeraar van de regio kennen ze elkaar goed. Zij zagen gezamenlijk een kans om bekostiging van zorg anders in te richten. Daarbij zochten ze naar een manier om de bekostiging aan te laten sluiten bij hun idealen: namelijk minder productiegedreven, met lagere administratieve lasten en met prikkels die het investeren in innovatie stimuleert. Daarom zijn RdGG en DSW in 2021 gestart met het veelbelovende bekostigingsexperiment vernieuwende zorg hartfalen.

Aanneemsom-afspraak

Binnen dit experiment is een alternatieve contractafspraak gemaakt: een aanneemsom-afspraak. Dit is een type afspraak waarbij het ziekenhuis een vastgesteld bedrag krijgt voor een bepaalde patiëntpopulatie, in dit geval patiënten met hartfalen. Voor dit vastgestelde bedrag moet het ziekenhuis alle ziekenhuiszorg voor deze patiëntengroep organiseren. De afspraak geldt voor meerdere jaren, zodat het ziekenhuis niet hoeft te vrezen voor een lagere aanneemsom wanneer het in een jaar minder declareert.

Positieve prikkel

Deze afspraak geeft een positieve prikkel aan behandelaren om zorg zo efficiënt en innovatief mogelijk in te richten en bij een gelijkblijvende omzet, evenveel, of juist meer patiënten te kunnen zien. Alles wat er van de aanneemsom overblijft mag het ziekenhuis zelf weer investeren in bijvoorbeeld nieuwe zorginnovaties. De verwachting is dat dit de (ervaren) kwaliteit van zorg verbetert, de regeldruk en administratieve last vermindert en de kostenstijging zal afbuigen.

Samenwerking

De samenwerking tussen de partijen gaat goed. Alle betrokkenen zitten aan tafel en huisartsen en patiëntenvereniging Harteraad geïnformeerd en geconsulteerd. Doordat er vanuit vertrouwen wordt samengewerkt, komen verschillende en soms tegengestelde belangen op tafel. Men heeft de ruimte om innovatieve ideeën te delen.

Tijd

Een eerste veelbelovende stap richting populatiebekostiging is in ieder geval gezet door DSW en RdGG. Het experiment heeft tijd nodig om te evalueren en te groeien. Door tijd te nemen om het onderzoek zorgvuldig uit te voeren worden de uitkomsten zichtbaar. Vasthoudendheid in de gedachtegang, motivatie, energie en het zien van kansen en (uitbreidings)mogelijkheden zullen leiden tot nóg betere zorg en minder administratieve lasten. In de toekomst kan het experiment mogelijk ook uitgebreid worden. Hoe mooi zou het zijn als er ook over de schotten heen (financiële) afspraken gemaakt zullen worden? En, wellicht geen inkoopcircus meer voor meer zorg!

Door Maeke Stumpel, adviseur bij Zorgvuldig Advies