Het was een mooi bericht over de wijkverpleging, dat ActiZ onlangs de wereld instuurde. Cliënten geven gemiddeld een rapportcijfer 8,3. ‘Dit is ongekend’, stelde de brancheorganisatie trots. ‘Het is de grote verdienste van alle medewerkers in de wijk die boven zichzelf zijn uitgestegen om goede zorg en ondersteuning te bieden aan cliënten, ondanks de moeilijkheden van weer een coronajaar.’

Addertje onder het gras

Hierover kunnen wij als Patiëntenfederatie natuurlijk alleen maar verheugd zijn. Maar er zat helaas een addertje onder het gras. Deze hoge waardering is volgens ActiZ namelijk niet vol te houden. ‘Elke dag voeren zorgverleners in de wijk moeilijke gesprekken met cliënten en hun naasten omdat de zorg anders is dan verwacht of gehoopt,’ aldus het bericht. ‘De verwachtingen over wat de wijkverpleging doet en kan doen, moeten door de vergrijzing en de extreem krappe arbeidsmarkt echt worden bijgesteld.’

Problemen op patiënt afgewimpeld

Ik merk het de laatste tijd steeds vaker: problemen in de zorg, die er natuurlijk zijn, worden wel erg gemakkelijk op de patiënt afgewenteld. Een voorbeeld is het recente plan voor aanpassing van het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). Vanuit de begrijpelijke wens om medicijnen betaalbaar te houden, worden de maximale vergoedingen van veel medicijnen beperkt. Het gevolg is dat patiënten soms forse bedragen moeten betalen voor medicijnen die toch echt het beste voor hen zijn.

Dat is natuurlijk niet de bedoeling. De zorg is er voor de patiënt, en problemen ga je dus op een andere manier te lijf.

Digitale toepassingen

Er zijn gelukkig tal van voorbeelden hoe de zorg goedkoper en toch beter kan. In de thuiszorg zijn er tal van digitale toepassingen die daarbij kunnen helpen. Denk aan elektronische medicijndispensers die een signaal geven als je je medicijnen moet nemen en je vervolgens de juiste medicijnen aanreikt. Of denk aan matten aan het bed in verpleeghuizen, die registreren of bewoners aan het dwalen zijn zonder dat je een beroep hoeft te doen op de nachtdienst.

Zorgleefplan

Een heel ander voorbeeld is het zorgleefplan dat vvt-instelling Sensire opstelt voor elke cliënt. Dit plan bestrijkt een breder domein dan gebruikelijk bij de meeste zorginstellingen. In het plan worden niet alleen wijkverpleegkundigen betrokken, maar ook externe behandelaars, mantelzorgers, de kerk, verenigingen waar de cliënt lid van is. Het bijzondere van dit concept: het geldt maar voor een half jaar. Na dat half jaar moeten alles zijn geregeld. Gedurfd in mijn ogen. En als je het goed uitvoert, heb je betere zorg tegen lagere kosten.

Onorthodoxe oplossingen

Nogmaals, ik snap dat het niet eenvoudig is voor zorginstellingen om te dealen met grote problemen als de vergrijzing en het personeelstekort. Maar om op voorhand te zeggen dat de patiënt of cliënt hier dan maar de dupe van moet worden, dat gaat mij te ver. Kijk goed om je heen, naar innovatieve collega’s die werken aan slimme en onorthodoxe oplossingen, en ga hier vervolgens ook mee aan de slag. Dat zou al heel wat kunnen schelen.