De overnemende partijen zijn Rentray en een investeringsvehikel van Loek Winter c.s. Beide zijn privaatrechtelijke entiteiten. Dat is op zichzelf, anders dan men wellicht zou denken, overigens niets bijzonders. De AWBZ wordt in Nederland namelijk altijd uitgevoerd door privaatrechtelijke organisaties. Wel is opmerkelijk dat een privaat gefinancierde ondernemer degene is die een deel van het bedrijf overneemt. Winter c.s. hebben enkele bv’s opgericht waarmee een deel van de activiteiten en activa van Zonnehuizen wordt overgenomen. Let op: dit is een bedrijf dat voor meer dan 90 procent functioneert dankzij de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. De bv’s zijn gefinancierd met privaat kapitaal en mogen dividend uitkeren aan hun eigenaren.
Private ondernemers
En dit laatste nu is zeer opmerkelijk, sterker, het is een kleine revolutie in AWBZ-land. Ten tijde van het vorige kabinet is de discussie gestart over de mogelijke intrede van privaat kapitaal in de zorg. Een zeer omstreden onderwerp want mogen private ondernemers geld kunnen verdienen met eerder met publiek geld opgebouwde bedrijven? En wat als het gaat om zorgvastgoed? In ziekenhuisland is de discussie destijds onder de voet gelopen door de harde werkelijkheid. Slotervaart en daarna IJsselmeerziekenhuizen zijn het levende bewijs dat soms alleen met privaat geld nog redding mogelijk is. Maar de AWBZ was volgens de toenmalige bewindspersonen een no-go area voor privaat geld. Nou, niet dus. De case Zonnehuizen laat zien dat ook in de AWBZ-sector de overheid afhankelijk wordt van privaat geld. Ook als het gaat om vastgoed dat in handen was van zorginstellingen en is gefinancierd geweest met AWBZ-geld. Naar verluidt heeft het ministerie van VWS curatoren, banken en overnemende partijen de vrije hand gegeven om de kwestie te regelen; het moest snel, anders hoefde het niet meer.
Afnemende middelen
Deze stille dijkdoorbraak is niet meer dan logisch. De toenemende vraag naar langdurige zorg en relatief afnemende middelen in de AWBZ maken de entree van privaat geld in de sector onafwendbaar. In dit geval gaat het om de activa en vergunningen van een zorgaanbieder, maar het geldt net zo goed voor de cliënten in de AWBZ. In de publieke financiering is gewoonweg niet meer de ruimte om de groeiende behoefte te kunnen bevredigen. Nederland heeft in Europa verreweg de hoogste collectieve uitgaven voor langdurige zorg. Daar zal hoe dan ook aan gemorreld gaan worden.
Voor onze samenleving is het van groot belang dat privaat geld de sector van langdurige zorg binnenvloeit. Daarmee kan niet alleen de overheidsbegroting worden ontlast. Het kan er ook toe leiden dat geld beschikbaar komt om de hoogstnodige investeringen te doen. Bijvoorbeeld in de vernieuwing van het vaak verouderde vastgoed voor zorgbehoeftige ouderen of in de introductie van domotica en zorg op afstand. Heel goed dat Loek Winter de dijk heeft weten door te breken. Daar kan de hele sector in de komende tijd van profiteren.
Jeroen van den Oever, bestuurder Vierstroom, Gouda
Lees meer
