Twintig jaar geleden waren het – althans in mijn beleving – vooral de oudere werknemers die werden getroffen door een burn-out. Vandaag de dag treft arbeidsongeschiktheid door psychische klachten vooral veel jonge mensen. Maar liefst 50 procent van het langdurig verzuim onder 25- tot 34-jarigen was in 2014 stressgerelateerd.

Werkdruk neemt toe

Het is niet zo vreemd dat stress een belangrijke factor is geworden in ziekteverzuim. De manier van werken is de afgelopen jaren ontzettend veranderd. De snelheid waarin zorgtaken moeten worden uitgevoerd, ligt hoog. En dat veroorzaakt vaak veel werkdruk. Lopen de gemoederen hoog op en bestaat er bij de werkgever weinig begrip? Dan kan het snel gaan. Voordat je het weet raakt een medewerker arbeidsongeschikt. Een onwenselijke situatie voor alle betrokkenen. Niet alleen voor de werknemer, maar ook voor de werkgever.

Het begint bij bewustwording

Het is heel belangrijk dat alle partijen ervan doordrongen zijn wat de mogelijke gevolgen van arbeidsongeschiktheid zijn. Want natuurlijk wordt in eerste instantie met de werkgever gekeken naar een andere werkplek binnen de organisatie. Een intensieve zoektocht die helaas niet per se vruchtbaar is. Baangaranties worden niet gegeven. Bij werkloosheid valt iemand echt in een gat. Psychisch, maar ook financieel. Het is dus zaak om dát te voorkomen. Daar zijn verschillende middelen voor.

Verzuim voorkomen door inzicht en vitaliteitsinstrumenten

Voorlichting aan werknemers en werkgevers helpt het bewustzijn over de gevolgen van verzuim te vergroten. Pas als er inzicht is in stressfactoren zoals de werkdruk, kun je de juiste preventieve maatregelen nemen. Om dat inzicht te verkrijgen en vervolgens preventief te handelen, bestaan zogeheten vitaliteitsinstrumenten. Bijvoorbeeld werknemersenquêtes waarin gezocht wordt naar knelpunten. Of trainingen voor het management over omgaan met arbeidsongeschiktheid. Voor het voldoende afdekken van de financiële risico’s is de arbeidsongeschiktheidsverzekering in het leven geroepen: een veilig vangnet zolang het nodig is. Want de wetenschap dat gezocht wordt naar de beste oplossing wanneer het fout dreigt te gaan, geeft rust.

Aandacht voor de bedrijfscultuur

Uiteindelijk moet je als organisatie vooral aandacht hebben voor de cultuur van het bedrijf. Waarom gebeuren de dingen zoals ze gebeuren en welke impact heeft dat op werknemers? En staan er veranderingen op stapel, zoals een reorganisatie? Houd er dan rekening mee wat dit doet met de hele organisatie. Dus ook de personen die in de organisatie blijven. Focus ook op hen en niet alleen op degenen die gaan. En richt daarnaast je pijlen op de jongere werknemer. Wel figuurlijk natuurlijk. Want voordat je het weet slaat de stressfactor toe.

Rien Seip – jurist en senior productmanager Loyalis

De rubriek is geschreven door een partner van Zorgvisie en valt buiten de verantwoordelijkheid van de redactie.