Barbara Goezinne, Directeur Generaal Curatieve Zorg bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is er trots op dat het IZA leeft bij alle partijen. Of het nou artsen zijn of psychologen, zorgaanbieders of gemeenten, iedereen denkt na over transformatie. “Het wordt niet van boven opgelegd. IZA is een beweging die aansluit bij wat er al gaande is in de samenleving”, zo zegt ze. “Wij maken het stelsel met elkaar en verandering of transitie moet uit jezelf komen.” Daarop doet ze een oproep: “Daag ons uit. Laat zien wat jullie met elkaar in huis hebben. Maar hou zelf de regie.” Het geld is vaak niet het probleem, maar op operationeel niveau leven er nog onzekerheden als het gaat om transformaties. Dat blijkt uit de reacties tijdens het webinar. Partijen hebben dan nog weleens de neiging om op elkaar te gaan wachten. “Alle verandering is moeilijk en gaat gepaard met onzekerheden”, reageert Goezinne. “Ik denk dat partijen geloof en vertrouwen moeten hebben, maar we moeten ook bewijs verzamelen. Zo kunnen we continu blijven leren en daar waar nodig bijstellen.”
Database transformaties
Vervolgens geeft Margot Redel, Senior Beleidsadviseur bij Zorgverzekeraars Nederland (ZN) een stand van zaken over de ingediende transformatieplannen en de besteding van die 2,8 miljard. ZN heeft een interne database waarin de transformatieplannen worden opgenomen. De definitief goedgekeurde plannen worden op de website van de Juiste Zorg op de Juiste Plek geplaatst. “Tijdens de peildatum van eind augustus waren er acht transformatieplannen ingediend, waarvan er één is goedgekeurd. Het merendeel zat dus nog in de beoordeling.” Er is geen blauwdruk voor tansformatieplannen te geven, zo legt Redel uit en die gaat er ook niet komen. “De aanpak is immers te afhankelijk van context en opgave. Partijen moeten zelf bekijken wat passend is. Ze hebben natuurlijk wel houvast aan het beoordelingskader.” De beleidsadviseur van ZN heeft wel een aantal tips uit de database gedestilleerd voor het succesvol indienen van transformatieplannen. “Betrek de coördinerend zorgverzekeraar, zodat die van begin af aan kan meedenken met het plan”, zegt ze. “Zorg ervoor dat alle relevante partijen betrokken zijn, dus ook patiënten! Zorg voor een goede businesscase waarin duidelijk wordt wat de inzet van publieke middelen gaat opleveren. Zorg dat het plan past bij de IZA-doelen en zorg ervoor dat de indiening compleet is.”
Patiëntreis deels digitaliseren
Een aantal belangrijke tips komen ook uit de drie voorbeelden van succesvolle transformaties die tijdens het webinar worden gepresenteerd, twee door gasten in de studio en één door eerder opgenomen videofragementen. Elsbeth Taminiau – Senior Adviseur Passende Zorg & Transmurale Zorg bij Elisabeth-Twee Steden Ziekenhuis (ETZ) – en Bas Vreugdenhil – Experleider Zorgbeleid & Innovatie, Inkoop en Allianties en Medisch Adviseur Alliantieteam MSZ bij Coöperatie VGZ – over een project om personeelskrapte tegen te gaan door verschillende fasen in de patiëntreis te digitaliseren. Het project dat al wat langer loopt, krijgt door de IZA-gelden een flinke boost. De crux zit ‘m in het zo concreet mogelijk vastleggen van doelen in KPI’s, zo leggen ze uit. Om precies te zijn 21 KPI’s. Er is bijvoorbeeld vastgelegd dat over twee jaar 75 procent van de patiënten gebruikmaakt van mijnETZ, dat er 31 zorgpaden zijn ontwikkeld en dat het vastgoed van ETZ wordt verminderd in aantallen vierkante meters. Er zijn een aantal evaluatiemomenten vastgelegd en de betrokken zorgverzekeraars – in dit geval CZ en VGZ – denken mee in het intern overleg.
Ecosysteem mentale gezondheid
Hoe belangrijk de samenwerking binnen de regio is blijkt uit de filmpjes over het transformatieplan van GEM Midden IJssel. GEM staat voor ‘ecosysteem mentale gezondheid’ en wordt gevormd door gemeenten, huisartsen, informele netwerken, GGZ (Dimence) en sociaal domein, met als partner Salland Zorgverzekeraar. “Als je écht wilt transformeren, dan heb je meerjarig beleid nodig”, zegt programmamanager cure- zorgtransformatie Sabine de Roos. Maar dat hoeft niet te betekenen dat je alles eerst moet uitdenken, vult Lori van Egmond, directeur Vriendendiensten Deventer aan. “Ga het gewoon doen. Zet de beweging in gang. Begin klein en maak het dan steeds groter.”
Mentale gezondheidszorgcentra
Femke van de Pol, senior inkoper GGZ bij CZ, Laura Mostert, Bestuurssecretaris GGZ Breburg, en Him Vishnudat, bestuursvoorzitter van Caleido Zorg, hebben een plan gemaakt om de wachtlijstproblematiek in de regio Midden- en West-Brabant aan te pakken, samen met twee grote gemeentes, vier huisartsengroepen, Zorgbelang en een groot aantal ggz-instellingen. Hun oplossing? De ontwikkeling van mentale gezondheidszorgcentra. Die verkorten de lijnen en verbeteren de samenwerking tussen ggz, sociaal domein en huisartsen. Ze leren bijvoorbeeld elkaars taal beter spreken. De kracht van dit transformatieplan ligt in collectieve verantwoordelijkheid en collectief leiderschap, zo betogen ze. Maar de echte impact komt doordat ze gezamenlijk kiezen voor een hele andere aanpak, zegt Him Vishnudat. “Geen oude wijn in nieuwe zakken, maar nieuwe wijn in nieuwe zakken.”
