De poll pretendeert niet representatief te zijn voor alle lezers van Zorgvisie of de zorg, maar geeft een inkijkje in opvattingen die leven bij onze lezers.

Zorgaanbieders klagen vaak dat zorgverzekeraars alleen geïnteresseerd lijken in de kosten en niet in de kwaliteit van zorg. Een oplossing is dat zij een eigen zorgverzekeraar oprichten, schreven Wynand van de Ven en Erik Schut, hoogleraren aan Erasmus School of Health Policy & Management van de Erasmus Universiteit Rotterdam, in het economenvakblad ESB.

Kaiser Permanente

In de VS is er het succesverhaal van Kaiser Permanente, waar de verzekeringsmaatschappij met 37 ziekenhuizen en andere zorgaanbieders in één consortium zit. Het idee achter deze constructie is dat de verzekeraar gebaat is bij betere zorg, omdat betere zorg leidt tot lagere zorgkosten. Kan een dergelijke opzet voor de Nederlandse ziekenhuizen een weg uit het jaarlijkse contracteercircus betekenen?

Kosten, kwaliteit en macht

De lezers van Zorgvisie reageren verdeeld. Van de dertig reacties was de helft positief over het idee van een eigen zorgverzekeraars voor de ziekenhuizen, de andere helft zag het niet zitten.

De voorstanders zien een mogelijkheid om zorgkosten te besparen. “Alleen maak ik me dan wel druk hoe ze het doen met de andere zorgkosten, dus niet specifiek voor ziekenhuizen”, reageert een ict-manager in een ziekenhuis.

Eens, zegt ook een innovatiecoach uit de ziekenhuiszorg. “Omdat het huidige systeem veel te veel overheadkosten heeft door over-administratie en iedereen hetzelfde doet maar voor een andere verzekeraar gaat hier heel veel tijd energie en arbeid mee verloren.”

Een ander argument van de voorstanders is kwaliteit. “Juiste prikkel voor kwaliteitsverbetering naast kostenbeheersing”, stelt een adviseur in de ziekenhuiszorg. “Juiste prikkel voor zorgechelon-overstijgende zorgverlening.”

“Sterker nog”, schrijft een GZ-psycholoog, “ik denk dat het mooi zou zijn als er een zorgverzekering komt vanuit een overkoepelend belang vanuit de zorg, waarin naast medische zorg ook de GGZ, gehandicaptenzorg, ouderenzorg, etc wordt meegenomen om deze op te richten! Dan komt er vanuit de praktijk een groter tegenwicht in hoe het ook kan, waarbij de inhoud van zorg meer centraal kan komen te staan en de administratieve lasten voor zorgpersoneel ook omlaag kan.”

Tot slot wijzen de voorstemmers op de macht die zorgverzekeraars nu hebben en hoe een eigen zorgverzekeraar van zorgaanbieders die macht zou kunnen doorbreken. “Het zou alleen al mooi zijn als wake up call, zodat de eindeloze macht en het daarbij bijbehorende machtsmisbruik door ZV eens doorbroken zou worden”, aldus een CEO uit de ziekenhuiszorg.

Schoenmaker blijf bij je leest

Dan de tegenstanders. Die vinden dat ziekenhuizen niet gemaakt zijn voor het vak van zorgverzekeraar. “Schoenmaker blijf bij je leest is wat mij betreft het credo en zet in op passende zorg in goede samenwerking met de verzekeraars ipv deze rol over te nemen”, vindt een directeur bedrijfsvoering in de ggz.

Het zou het stelsel ook niet veel overzichtelijker maken, vindt een deel van de reageerders. “Er zijn al te veel zorgverzekeraars met verschillende contracten. Voor zorgaanbieders wordt verdere differentiatie een enorme kostenpost in contractonderhandelingen, maken van overeenkomsten, uitvoeren van verschillende inhoudelijke aspecten”, meent een bestuurder uit de thuiszorg.

Belangenverstrengeling

Tot slot wijzen de nee-stemmers op het risico van belangenverstrengeling als zorgverzekeraar en ziekenhuis één zijn. “Er zijn zeker voordelen te benoemen maar er is een groot nadeel en dat is belangenverstrengeling. Nu bestaat al het spanningsveld van kosten versus zorg met gelukkig vaak een streven naar verbetering van doelmatigheid. Echter door zorg en financiering volledig te integreren staat de Euro nog meer centraal…”, aldus een excellence in health facilitator.

“Ik geloof niet dat dit zal werken”, voegt een programmamanager in de ziekenhuiszorg. “Ik verwacht dat dit zou leiden tot een veel hogere zorgpremie dan bij de huidige zorgverzekeraars. En daar kiezen m.i. meeste burgers toch voor (de goedkoopste prijs). Daarnaast kan dit leiden tot een verdere verhoging van de kosten en administratieve lasten van ziekenhuizen. Ook vraag ik me af of dit niet tot frictie tussen de ziekenhuizen kan leiden, wat als de een meer dan de andere van deze situatie probeert te profiteren (winst te maken).”