Het zijn interessante tijden voor degenen die de technologische ontwikkelingen volgen. Fintech, Blockchain, Big Data, Robotisering en Artificial Intelligence: it’s really happening. Zo is Watson, de supercomputer van IBM, inmiddels in staat miljoenen pagina’s uit encyclopedieën, boeken, tijdschriften en websites te raadplegen in luttele seconden. Naast het feit dat Watson dan het goede antwoord geeft, leert deze zelf ook continu. Ik betrap mij erop dat ik tegenwoordig ook allerlei vragen aan Siri stel. Mijn digitale maatje op de iPhone. Waar staat de financiële functie te midden van al dit technologische geweld? En hoe raakt dit de bedrijfsvoering?
Terugkijkend maken we te weinig beweging naar vooruitzien
In juni 2016 verscheen het boek Hoe bouw je een high performance financiële functie van dr. Andre de Waal en Eelco Bilstra. In het zeer lezenswaardige boek doet De Waal verslag van een wetenschappelijk onderzoek naar de financiële functie. Daaruit blijkt dat het aantal trends waarmee de financiële functie te dealen heeft, tussen 2003 en 2013 groeide van 15 naar 50. Vrij vertaald betekent dit dat CFO’s het drukker kregen. Ook interessant is te lezen dat vooruitzien dé belangrijkste trend is, maar het minst effectief wordt opgepakt. Waar de financiële functie wel beter in is, is kostenreductie. Die trend staat op nummer 1. En dat terwijl deze qua volgorde van belangrijkheid nog net onderaan de top 10 van trends bungelt!
Kortom: de financiële functie maakt een te beperkte ontwikkeling door en lijkt zich te vervreemden van de technologische ontwikkelingen die zich in een hoog tempo aan het voltrekken zijn en de functie juist raken. De vraag die je nog kunt stellen is hoe dit onderzoek zich verhoudt tot de financiële functie in de zorg. In samenwerking met dr. Andre de Waal is de financiële functie in de zorg onderzocht. De whitepaper met de onderzoeksresultaten is inmiddels beschikbaar en kunt u downloaden.
Coming up: predictive analytics
Onze overtuiging is dat de financiële functie in de zorg aan de vooravond staat van ingrijpende veranderingen. Veranderingen die meer betekenen dan de inmiddels uitgeholde oneliner dat de controller moet transformeren tot business partner. Dat weten we zo langzamerhand wel. EY rapporteerde medio 2016 dat er vier factoren zijn die de rol van de CFO sterk gaan beïnvloeden: digitalisering, data, risico en onzekerheid en een kritische instelling van stakeholders (The DNA of the CFO, Do you define your CFO role? Or does it define you, 2016 Ernst & Young Accountants LLP). Volgens Bert Steens, als hoogleraar verbonden aan de controllersopleiding van de Vrije Universiteit in Amsterdam, wordt het hoog tijd dat de CFO zich echt meer gaat bekwamen in analysevaardigheden: ‘CFO’s moeten beseffen dat zij acteren in een wereld waarin het gedifferentieerde belang van data en daarmee te bereiken inzichten toeneemt in een accelererend tempo.’ (Exponential finance vraagt om steile leercurve, MCA, augustus 2016)
Anders sturen
Kijkend naar de zorg is de sturing van bedrijfsprocessen in de achterliggende decennia nauwelijks veranderd. Naast ontwikkelingen in technologie is de bekostiging drastisch veranderd; de bekostiging vindt plaats op basis van werkelijk geleverde prestaties. En met in het achterhoofd dat de overheid weinig koersvast is, zal de organisatie uiterst wendbaar moeten zijn. Die meervoudige beweeglijkheid betekent dat sturen op een eerder vastgestelde begroting onverantwoord is. Er zal gestuurd moeten worden op basis van een geparametriseerde verwachte werkelijkheid. Ofwel: een doorlopende prognose (rolling forecast) waarbij vooruit wordt gekeken en geen energie meer wordt gestopt in het verklaren van afwijkingen tussen begroting en werkelijkheid.
Lef en durf
Rond deze tijd zijn vele zorgorganisaties bezig met het opstellen van de begroting. Een uiterst arbeidsintensieve klus die ten koste gaat van het creatieve proces om te komen tot meer modellen met voorspellende waarden voor het verloop van bedrijfsactiviteiten.
Ik roep op om eens buiten de gebaande paden te kijken. Ga eens met uw controller in gesprek over nieuwe methoden als een rolling forecast of beyond budgetting benaderingen. Niet meer op basis van de vertrouwde ‘wegenatlas’, maar op basis van de mogelijkheden die de technologie biedt. Dit vereist lef. Maar ik verzeker u: u zit uiteindelijk prettiger in de bestuurdersstoel. Op uw weg voorwaarts vertelt uw ‘financiële TomTom’ wat u allemaal tegen gaat komen.
Marcel Melenhorst is manager Financial Services bij AAG
