Ziekenhuizen hanteerden informeel jarenlang een foutenmarge van 10 procent, vertelt Dillman de verslaggeefster, oftewel: bij een op de tien patiënten ging nu eenmaal wel eens iets niet goed en daar had iedereen vrede mee, de betrokken patiënt daargelaten.
Het is deze cultuur van vrijblijvendheid die minister Klink nu op de korrel wil nemen. Mogelijkerwijs moeten bestuurders en medisch directeuren zich straks voor de tuchtraad verantwoorden voor fouten die ze niet zelf hebben gemaakt. Ook de schadeclaims die patiënten na medische misstappen kunnen eisen, worden waarschijnlijk fors verhoogd. Daarnaast gaat Klink bekijken of ziekenhuizen verplicht kunnen worden hun sterftecijfers openbaar te maken en gedwongen kunnen worden om hun medische gegevens uitwisseling via het EPD op orde te brengen. En dan moeten ziekenhuizen zich ook nog eens geen houden aan bewezen effectieve behandelingen en protocollen.
Op het eerste gezicht ferme maatregelen, maar de vraag is hoe effectief ze in de praktijk zijn. Wat is het nut van een state of the art protocol voor gegevensuitwisseling als de betrokken artsen niet met elkaar door een deur kunnen? Daarnaast vallen er ook nog wel enkele principiële bedenkingen tegen in te brengen. Openbare sterftecijfers klinken als het summum van transparantie, maar wat is dat waard wanneer ze als neveneffect hebben dat ziekenhuizen met “moeilijke” patiënten, die een hoog overlijdensrisico en dus een hoog afbreukrisico voor het ziekenhuis hebben, gaan schuiven. Daarnaast dringt zich de vraag op hoe Klinks directieven te rijmen zijn met de liberalisering van de zorg. Ze grijpen in ieder geval diep in in de bedrijfsvoering van ziekenhuizen en dat is in een marktomgeving toch primair de verantwoordelijkheid van individuele instellingen. Wat blijft er over van ondernemerschap wanneer de minister en de Inspectie onder het mom van veiligheid tot in detail vaststellen hoe er gewerkt moet worden?
Laten we maar concluderen dat marktwerking niet die kwaliteitsimpuls oplevert, die de consument al die jaren is voorgespiegeld.
Philip van de Poel, redacteur
