De laatste twee jaar heeft de NZa geen steun meer gegeven. Enkele verzoeken van kleine organisaties werden afgewezen. Dat leidde prompt tot het faillissement van twee kleine thuiszorginstellingen en een instelling voor geestelijke gezondheidszorg. In alle gevallen bleken andere zorginstellingen in staat om de cliënten over te nemen.
Krachtenveld
Maar de aanvraag van Amsterdam Thuiszorg was spannender. Voor het eerst dreigde een grote zorginstelling failliet te gaan? Dan oefenen allerlei partijen achter de schermen druk uit. Naast het ministerie, het zorgkantoor, andere Amsterdamse zorgaanbieders ook de gemeentelijke en landelijke politiek. Zou Frank de Grave in dat complexe politieke krachtenveld de rug ook nog recht kunnen houden?
Continuïteit van zorg in gevaar
In Amsterdam zijn 22.000 burgers afhankelijk van Amsterdam Thuiszorg. Een faillissement bedreigt de continuïteit van zorg, stelt Karel Verwey van Amsterdam Thuiszorg in de hoop dat de Zorgautoriteit de beurs zou trekken. Maar nee, zegt de NZa, andere Amsterdamse zorginstellingen zijn prima in staat de zorg over te nemen.
Zorgautoriteit: geen vangnet
De uitspraak van de NZa markeert een duidelijke breuk met het verleden. Het College Tarieven Gezondheidszorg, de rechtsvoorganger van de NZa, heeft jarenlang miljoenen gepompt in zorginstellingen die er een financiële puinhoop van hadden gemaakt. Niet dat het CTG daar veel vrije keus in had. De druk vanuit het ministerie van VWS was vaak doorslaggevend. Maar ook bij het ministerie waait de wind uit een andere hoek. Slecht bestuur moet niet worden beloond met financiële steun, stelde staatssecretaris Bussemaker van VWS in een Kamerdebat over Amsterdam Thuiszorg. Voor zorginstellingen die door slecht bestuur in financiële nood raken, biedt de overheid geen vangnet meer. (Zorgvisie – Bart Kiers)
Slecht bestuur is zeker niet de enige factor. Tarieven zijn sinds de invoering van marktwerking steeds verlaagd en zijn dure werksoorten als goedkopere produkten gewaardeerd. Geen enkele zelfstandige thuiszorg organisatie die fatsoenlijk werkt kan positief rendement opleveren. Alle grote organisatie die alleen of grotendeels thuiszorg leveren maken ernstige verliezen. Het gemiddeld sector resultaat is dan ook negatief.De kosten in grote steden zijn extra hoog. De kracht van AT was juist zijn omvang.Kosten zouden kunnen worden terugedrongen door fusie en samenwerking. Echter de NMA doet er bijna een jaar over om akkoord te gaan met en fusie na 30% afstoting. Niet omdat het marktaandeel te groot wordt na fusie maar omdat het zelfstandig te groot was voor fusie.Kosten en verliezen zijn dankzij de NMA onnodig hoog opgelopen.
Het enige wat een organisatie als AT aantrekkelijk maakt is het grote marktaandeel.In de race om steeds groter te moeten worden om mee te kunnen blijven doen is een mooie organisatie
ten onder gegaan. Leve de werking van de markt waarop straks nog maar een paar mega-organisaties de dienst uitmaken.