Maar WhatsApp is onderdeel van Facebook dat geld verdient aan het maken van profielen van consumenten. Ook van zorgconsumenten. Ziekenhuizen riskeren een financiële strop als zij niet voldoen aan de Wet Datalekken die per 1 januari 2016 van kracht is. Die verordening staat het gebruik van WhatsApp voor het uitwisselen van patiëntdata niet toe.
De Europese wetgeving heeft ingrijpende gevolgen voor ziekenhuizen, die per definitie werken met privacygevoelige data. Wanneer artsen of verpleegkundigen niet op een verantwoorde wijze met persoonsgegevens omgaan, dan is de nationale toezichthouder Autoriteit Persoonsgegevens bevoegd bestuurlijke boetes uit te delen die kunnen oplopen tot twee procent van de omzet. Dit is een financiële nachtmerrie voor elk ziekenhuis. En voor veel ict-afdelingen reden om nog strengere securitymaatregelen in te stellen, die het werken met ict nog omslachtiger maken.

Richt je op kwaliteit van zorg
De vraag is: moet je drempels opwerpen voor zorgverleners die het beste resultaat willen behalen voor de patiënt? Of moet je ze juist optimaal faciliteren? Ict kan een fantastische rol spelen in het verbeteren van de kwaliteit van zorg, maar dan moet je het wel anders inrichten dan ziekenhuizen momenteel doen.
Op dit moment zijn ict-afdelingen vooral druk met het in de lucht houden van de systemen. Aan meedenken over innovatie komen ze nauwelijks toe. Ze hebben vaak geen idee welke behoeften hun gebruikers hebben. Ze verdiepen zich onvoldoende in de processen van medisch specialisten en verpleegkundigen. Ze weten nauwelijks hoe het eraan toegaat op een OK, SEH, op de poli of in de kliniek. En daar gaat het mis.

Katalysator van innovatie
In mijn ogen moet de ict-afdeling optreden als gids en als katalysator van innovatie. Ict kan op allerlei manieren bijdragen aan een hogere kwaliteit van zorg. Denk aan het faciliteren van betere informatie-uitwisseling tussen verschillende medisch specialismen en tussen het ziekenhuis en andere schakels in de keten, betere informatiedeling met de patiënt, het inzichtelijk en meetbaar maken van zorgpaden en ga zo maar door. Dáár zouden de ict-afdelingen zich op moeten richten. Als ze het in de lucht houden van systemen zouden uitbesteden en zelf als gids zouden optreden voor hun organisatie, hadden ze al gezien dat er veilige alternatieven bestaan voor WhatsApp die zelfs speciaal voor de zorg zijn ontwikkeld. En zouden ze morgen een andere communicatie- of informatiebehoefte ontdekken waar leveranciers op dit moment nog niet in voorzien, dan kunnen ze met andere ziekenhuizen de koppen bij elkaar steken en gezamenlijk zo’n dienst laten ontwikkelen. Mijn boodschap is: denk eens na over een andere inrichting van ict. Laat beveiliging van privacygevoelige data over aan partijen wiens kerntaak dat is. En richt je als ict-afdeling op hoe je met technologie de kwaliteit van zorg kunt verbeteren. De kansen liggen er volop. 

Paul van Roozendaal is algemeen directeur bij Vancis