Na big data lijkt AI de nieuwste hype, ook in de zorg. De gedachte dat er een technologische oplossing is voor veel, zo niet alle, problemen is kennelijk onweerstaanbaar. De praktijk is echter weerbarstig. De ontwikkeling en toepassing van alle technologie, ook medische, vereist de nodige natuurlijke intelligentie.
Intelligentie
Intelligentie is een moeilijk te definiëren begrip, laat staan Artificiële Intelligentie. De Britse wiskundige Alan Turing heeft de vraag ‘Can machines think?’ gelijk gesteld aan de vraag of een machine in staat is een ondervrager een tijdje in de waan te laten dat hij met een mens te maken heeft. Turing stelde dusdanige eisen aan deze test (bijvoorbeeld communicatie via geschreven tekst) dat het antwoord alleen maar ‘ja’ kan zijn.
Vertaald naar de zorg: is een arts in staat een patiënt te onderscheiden van een simulatie op basis van communicatie via email? Iedere praktiserende zorgprofessional weet natuurlijk dat het zo niet werkt. Turings speculatie heeft desalniettemin geleid tot generaties van AI-gelovigen. Hun inspanningen hebben veel inzichten opgeleverd, maar AI is nog steeds een belofte.
Algoritmen
Eén van die inzichten is dat voor sommige specifieke taken de toepassing van bepaalde programmeerbare regels (algoritmen) goede of betere resultaten kan opleveren dan traditionele werkwijzen. Ook is gebleken dat in sommige gevallen het algoritmisch combineren van gegevens betere en snellere voorspellingen kan opleveren dan het klinisch combineren van gegevens.
De ontwikkeling van algoritmen is echter niet eenvoudig; er is veel kennis voor nodig; vakinhoudelijke en technologische. Vakinhoudelijke kennis die kan worden geëxpliciteerd en geformaliseerd door middel van kennistechnologie.
Algoritmen kunnen ook worden ontwikkeld op basis van grote hoeveelheden gegevens door middel van de toepassing van statistische methoden of het trainen van neurale netwerken. Ook dit vereist zowel vakinhoudelijke als technologische kennis, dus natuurlijke intelligentie.
John van Rooij is informatie-architect en adviseur gegevensbescherming.
