Ik ben dus verwend met een keur aan huisartsen en drie verschillende ziekenhuizen waar ik uit kan kiezen als ik eens iets heb. Op het platteland pakt die keuzevrijheid anders uit. Zo merkte ik onlangs tijdens een familiebezoek waarbij ik onverwacht mantelzorger werd.

Huisartsen

Het dorp in de buurt van Arnhem heeft slechts één huisartsenpraktijk, wat switchen lastig maakt. Voor huisbezoeken is geen tijd, want het dorp zit vol met oude, zieke mensen en de huisartsen hebben wel meer te doen. Zeggen ze. Volgens de dorpstamtam maakt de ene huisarts het nog bonter dan de andere. Slechts een huisarts kan de toets der kritiek doorstaan en zijn praktijk zit dan ook overvol.

Tijdens mijn bezoek werd een familielid plotseling ziek en had dringend medische hulp nodig. De huisartsenpraktijk hield de boot af en plande een afspraak in voor de volgende dag.

Spoedpost

Omdat wij het niet vertrouwden, belden we de huisartsenpost 20 kilometer verderop. Familielid in de auto gezet en langsgegaan. De gelukkig ervaren huisarts vertrouwde het ook niet, dus met de auto 5 kilometer verder naar de spoedeisende hulp van het ziekenhuis. De hulp was adequaat, de zieke werd opgenomen en mocht twee dagen later weer naar huis. Thuis ging het niet goed. Wij waren ontzettend blij met het telefoonnummer van de afdeling dat we dag en nacht mochten bellen, zodat niet alles via de huisartsenpost hoefde. ’s Avonds medicijnen gehaald bij de huisartsenpost, weer 20 kilometer op en neer. En de volgende dag opnieuw 25 kilometer naar de SEH van het ziekenhuis.

Ziekenhuizen

Nu ligt het dorp in kwestie nog niet eens zo ver van het ziekenhuis, maar wat je dan al aan reistijd kwijt bent. En niet te vergeten: aan stress. Plaatselijke huisartsen kunnen alleen iets overdag. Wie ’s avonds of ’s nachts iets krijgt, moet over een auto beschikken en over een familielid of naaste die voor het vervoer kan zorgen. Als ziekenhuizen verder gaan concentreren, zal de dichtstbijzijnde spoedzorg steeds verder weg beschikbaar zijn. Het klinkt mooi:  specialistische klinieken met de beste artsen voor de beste zorg. Dat is alleen leuk voor geplande opnames en heldere, vooraf vaststaande, aandoeningen. Veel, vooral oude, mensen hebben atypische klachten en meerdere kwalen.

Basiszorg

Als alle discussies over kankernormen en spoedzorg ertoe leiden dat de basiszorg wordt uitgehold, zijn we op de verkeerde weg. Versnippering van zorg helpt patiënten niet verder. Wel een goede basiszorg, en niet alleen in de grote steden.