Het is evident dat de gezondheidszorg en dus ook de ggz voor grote uitdagingen staat. Naast genoemde bezuiniging neemt door de vergrijzing de vraag naar gezondheidszorg alleen maar toe. Als de wijze van aanbieden van gezondheidszorg niet ingrijpend verandert, zal in 2025 een derde van de beroepsbevolking werkzaam moeten zijn in de gezondheidszorg. Met behulp van e-health, klant- en resultaatgestuurde hulpverlening en resultaatgestuurde zorgcontractering, kan de verandering nu reeds worden ingezet.
Effectieve e-health
Het ontwikkelen en aanbieden van ggz-behandelingen via internet neemt een grote vlucht. Volledig geautomatiseerde internetprogramma’s leiden de zorgconsument door een behandeling heen. Tijdens een dergelijke behandeling kan de zorgconsument altijd terugvallen op een hulpverlener. Uit verschillende onderzoeken komt naar voren dat deze vormen van e-health net zo effectief zijn als een gesprekstherapie. In het Verenigd Koninkrijk is gebleken dat één fulltime hulpverlener met behulp van internetbehandelingen per jaar 600 hulpvragers kan behandelen. De productiviteit per hulpverlener kan hiermee tot vijf keer vergroot worden. Het hoeft geen betoog wat dit betekent in termen van directe en indirecte zorgkosten.
Meer voor minder
Uitkomsten in de gezondheidszorg kunnen gedefinieerd worden als gezondheidswinst per bestede euro. Gebleken is dat systematische feedback tijdens behandelingen leidt tot enorme verbeteringen van de kosteneffectiviteit. Deze feedback wordt verkregen door met een vaste frequentie het verloop van het herstel én de kwaliteit van de behandelrelatie te meten. Dit gebeurt met korte vragenlijsten. De gegevens worden naar de therapeut en hulpvrager teruggekoppeld en gebruikt in de behandeling. Dankzij de feedback blijken aanzienlijk minder mensen voortijdig hun behandeling af te breken. De effectiviteit van behandelingen neemt toe en het aantal niet-effectieve behandelingen vermindert significant. Kortom, minder verspilling en meer effectiviteit voor minder geld.
Vertraging innovaties
De huidige demissionaire minister van Volksgezondheid Klink en zijn voorganger Hoogervorst hebben zich duidelijk laten inspireren door het werk van Michael Porter. Hij pleit voor transparantie van kosten en resultaten én voor competitie tussen zorgaanbieders op basis van resultaten. Het komt er nu op aan om hiervan de consequenties te nemen door goed presterende ggz-aanbieders te belonen met meer budget ten koste van de slecht presterende. In de huidige zorgcontractering is hier nog niets van te merken. De ‘Klinkkorting’ van 119 miljoen euro wordt generiek toegepast en omgeslagen over alle ggz-aanbieders. Ook zorgaanbieders die al jarenlang ruime tariefskortingen hanteren, worden hiervan niet uitgezonderd. Deze handelswijze staat verdere groei van innovatieve zorgaanbieders in de weg. De landelijke implementatie van bovengenoemde innovaties loopt daarmee vertraging op, waardoor de zorgkosten in de ggz onnodig hoog blijven. Dat dit jammer is, is een understatement. De besparingen in de ggz liggen namelijk voor het oprapen.
Henk Maasson, directeur Plug and Play van Interhealth
