De partij is dé pleitbezorger van het overhevelen van zorgtaken van het Rijk naar de gemeenten. Er is geen andere partij die zich zo sterk heeft gemaakt voor deze beleidskeuze. Bij de overheveling is bewust ervoor gekozen om inwoners van gemeenten geen recht op zorg te geven zoals vroeger in de AWBZ. Doel was de gemeenten zo veel mogelijk beleidsvrijheid geven om algemene voorzieningen aan te bieden. Bijvoorbeeld door sociale wijkteams in te zetten die zorg en ondersteuning aanbieden en activiteiten ontplooien om mensen te activeren en vrijwilligersnetwerken te stimuleren. De Wmo moest geen verzekeringspolis worden met allerlei aanspraken.
Kaders voor de thuishulp
Inmiddels weten we dat de seh’s van ziekenhuizen vol liggen met ouderen die niet meer in aanmerking komen voor een plaats in een verzorgingshuis. Zouden zij te weinig ondersteuning thuis krijgen? Zou zomaar kunnen. En we weten ook dat een deel van de gemeenten van mening is dat huishoudelijke hulp helemaal geen zorg is. En dat er gemeenten zijn die enkel contracten afsluiten met de goedkoopste aanbieders. Maar tot dusver heeft dat niet geleid tot een krachtig ingrijpen van de staatssecretaris. Die is uiterst terughoudend bij het slaan van piketpaaltjes. Daarom komt er ook geen minimumtarief in de aangekondigde Algemene Maatregel van Bestuur over de tarieven in de thuiszorg. En niet de wetgever maar de rechter heeft nu de kaders voor de thuishulp bepaald. De Centrale Raad van Beroep heeft geoordeeld dat mensen die huishoudelijke hulp ontvingen onder de oude Wmo, niet mogen worden gekort onder de nieuwe Wmo. Dat had anderhalf jaar geleden gewoon kunnen worden opgeschreven in de wet.
Verantwoordelijkheid voor langdurige zorg
De invoering van de nieuwe Wmo is twee jaar geleden aangenomen door een Kamermeerderheid van VVD, PvdA, D66, ChristenUnie en de SGP. Met hun ja-stem namen ze de verantwoordelijkheid voor het moderniseren en betaalbaar maken van de langdurige zorg. Maar die verantwoordelijkheid houdt daarna natuurlijk niet op. Daarna moet actief worden bijgestuurd als zaken ontsporen. Beste PvdA, je aansluiten bij een FNV-actie suggereert dat je dit zo niet hebt gewild. Nou, doe er dan wat aan.
De vraag is of het doel, het betaalbaar maken van de langdurige zorg, überhaupt gehaald is. Ik denk van niet, zelfs niet gedeeltelijk (zie voor de onderbouwing https://www.zorgvisie.nl/Kwaliteit/Nieuws/2016/5/SEH-slibt-dicht-met-kwetsbare-ouderen/#52103). Terwijl duidelijk wel de kwaliteit van zorg achteruit gegaan is, zeker als je het – significante – probleem van eenzaamheid onder alleenstaande ouderen meerekent.
Het CDA is overigens ook medeverantwoordelijk voor de huidige stand van zaken, door haar extramuralisatiebeleid c.q. door haar steun aan dat beleid ten tijde van het kabinet-Rutte I (VVD/CDA[/PVV]). Zie voor de politiek-geschiedkundige details https://gezondezorg.org/ouderenzorg.php#geschiedenis.