Het kan iets kleins zijn of iets groots. Een bewoner wil later naar bed dan zijn medebewoners en maakt daar stampij over. Een journalist stelt een vraag waar je van schrikt, omdat je hem niet zag aankomen. Er is een incident en de inspectie reageert veel kritischer dan je had verwacht. Dan komt het erop aan. Heb je als bestuurder het lef om een open houding aan te nemen? Ga je in gesprek met de betrokkenen om de juiste verbetering tot stand te brengen?

Nieuwe vormen van zeggenschap en medezeggenschap

Bestuurders in de gehandicaptensector die mij inspireren, luisteren naar mensen met beperkingen, hun verwanten en medewerkers. Ze organiseren daarvoor nieuwe vormen van zeggenschap en medezeggenschap. Ze passen hun organisatie erop aan. Ze trekken hun lessen uit nieuwe ontwikkelingen, zoals de sterke groei van het persoonsgebonden budget. Mensen willen kennelijk graag zelf het heft in handen houden, concluderen ze. Misschien kunnen we hen helpen bij de administratie die een pgb met zich meebrengt? En inhoudelijk: zouden ze belangstelling hebben voor de e-learnings die we voor onze medewerkers maken?
Zulke bestuurders laten mij ook nadenken over de koers van de VGN als branchevereniging. Zijn we een organisatie voor bestuurders, of een vereniging waarin ook cliënten, verwanten en medewerkers hun stem laten horen? We beginnen er nu mee werknemers mee te laten discussiëren over onderwerpen als arbeidsvoorwaarden en werkgelegenheid. Zouden ze meer uren willen werken? Zo ja, wat is daar dan voor nodig? Willen ze op verschillende plekken in de organisatie werken, als daardoor hun dienst minder gebroken is?

Transparantie versus openheid

Als er een vraag is, durf je dan in alle openheid samen op zoek te gaan naar het antwoord? Voor sommige organisaties kan dat betekenen dat ze moeten gaan samenwerken, dat iets nieuws ontstaat, met een ander logo. Dat is prima, want de organisatie zelf is niet het doel. Deze openheid bewonder ik. Het is echt iets anders dan transparantie. Dat is een procedure, openheid is een houding.
Wat je nodig hebt om zulke gesprekken aan te gaan is een heldere en eenvoudige visie, zonder opsmuk. Je wilt mensen ondersteunen om het leven te leiden waar ze zelf voor kiezen. Ook als ze thuis willen blijven wonen, naar een gewone school gaan, of willen werken bij een reguliere werkgever. En je moet weten waar je goed in bent. Met een open houding en een visie, heb je weinig lef meer nodig…

Frank Bluiminck, directeur Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland