De digitale revolutie is ook binnen de zorg in volle gang. De mogelijkheden van ‘verappifying’ zijn eindeloos en digitaal communiceren was nog nooit zo simpel. Bij de intrede van computers werden nog cursussen gegeven, nu gaan zorginstanties ervan uit dat medewerkers wel om kunnen gaan met de digitale veranderingen. Het tegendeel blijkt waar. Onderzoek laat zien dat slechts de helft van de care-medewerkers de eigen know-how van ict voldoende acht om het werk goed te kunnen doen. Met andere woorden, medewerkers uit de gehandicapten-, jeugd-, thuis-, ouderen- en geestelijke gezondheidszorg zeggen zelf dat ze niet klaar zijn voor de vergaande digitalisering. Zorginstellingen zullen dit probleem moeten aanpakken.

Drie goede redenen voor kennis bijspijkeren

Van digitale dossiers bijwerken tot en met de juiste info vinden in de vele systemen. Het zijn slechts enkele voorbeelden van de uitdagingen waarmee zorgverleners te maken hebben. Een grote groep heeft het gevoel dat de ontwikkelingen harder gaan dan hun eigen kennisniveau toeneemt. Is de onzekerheid van medewerkers nog niet genoeg reden om aan de slag te gaan met de ict-knowhow, dan zijn er twee misschien nog wel belangrijkere redenen.

De eerste en voornaamste reden ligt in het voorkomen van kritieke situaties. Niet goed om kunnen gaan met de voorzieningen draagt bij aan het maken van fouten, die in het ergste geval uitmonden in een kritieke situatie. Uit het onderzoek blijkt dat bijna de helft van alle medewerkers binnen de zorg minimaal één keer te maken krijgt met kritieke situaties die zijn ontstaan door ict. Tragisch voor zowel cliënt, zorgverlener als zorginstantie, om nog maar te zwijgen over de schade als de media erop duiken.

De tweede reden is dat de zorgverlener dagelijks tijd verspilt door beperkte digitale vaardigheden. Niet verassend geven zorgverleners in het onderzoek aan dat ict-kennis steeds belangrijker wordt. Het besef dat ze ermee aan de slag moeten is er gelukkig.

Training in digivaardigheid en digiveiligheid

Digivaardig en digiveilig word je niet zomaar. Ervoor zorgen dat een nieuwe technologie een zachte landing krijgt in de organisatie, vraagt om een gerichte aanpak. Het komt erop neer dat de zorgverleners de nieuwe techniek moeten adopteren. Dat vergt begeleiding, waarbij het belangrijk is om zowel computervaardigheden als online samenwerken aan bod te laten komen. Daarnaast is het goed om de medewerkers zoveel mogelijk informeel op de eigen werkplek te laten leren.
De zorgmedewerker heeft hulp nodig op zijn of haar niveau. Daarom is het belangrijk om het trainingsprogramma te starten met een kennismeting. Hoe gaat de gebruiker op dit moment om met de nieuwe technologie? Net als bij de werkplek op maat, is het essentieel om ook de kennisupgrade af te stemmen op wat de gebruiker nodig heeft. Deze eerste stap heeft alleen nog te maken met digivaardigheid.
Parallel hieraan moet de training bewustzijn creëren over informatiebeveiliging. Wat betekent het om te werken met informatie? Welke acties brengen online risico’s met zich mee en hebben (ernstige) gevolgen voor de cliënt? Train de medewerkers dus ook in digiveiligheid en herhaal dit geregeld. Door voldoende aandacht te besteden aan de ict-knowhow wordt de zorg beter. De technologie staat niet stil, dat moet de zorg ook niet doen.

Reno van der Looij, Segment Manager Zorg bij Ictivity