Sinds veel uitkeringen, jeugdhulpverlening en grote delen van de AWBZ in 2015 naar de gemeenten zijn overgegaan, vormen de welzijnsuitgaven voor hen de grootste begrotingspost. Het ligt voor de hand dat verkiezingsprogramma’s en -avonden voor het grootste deel over dit sociale domein gaan. Er zijn immers vragen te over waarop gemeenteraden de komende vier jaar antwoorden dienen te geven. Een daarvan is het stijgende aantal 75-plussers; in de komende jaren groeit die groep gemiddeld met zo’n 4 procent. Er zijn voor deze babyboomers veel kleinschalige woonvormen met hulpverlening nodig. Welke gemeentepartij loopt hierbij voorop? De wachttijden voor de jeugdhulp nemen toe. Welke partij maakt het bestrijden hiervan tot speerpunt van haar beleid? De groep jonge volwassenen met een verstandelijke beperking is groot. Zij hebben moeite met het vinden van onderwijs, werk, woonruimte en een partner. Welke partij bekommert zich om deze groep?
Ik constateer dat vakbladen, kranten, radio en tv tot nu toe weinig aandacht besteden aan de komende raadsverkiezingen en het sociaal domein. Waarom is de aandacht voor het sociale domein in de verkiezingscampagnes zo gering? Ik heb een goede en een slechte reden.
Goede reden
Toen ik mij vanaf 2005 inzette voor de totstandkoming van Centra voor Jeugd en Gezin, stonden er binnen twee jaar overal gebouwen met het bordje CJG aan de deur. Alle gemeenten liepen hiervoor warm. Maar zij stimuleerden niet de totstandkoming van professionele afspraken over vroegtijdig ingrijpen en tijdig verwijzen binnen zo’n CJG. Mede als gevolg hiervan bestaan er voor de jeugdzorg nog steeds lange wachttijden. Ik zou willen dat gemeentebesturen anno 2018 niet alleen gebouwen realiseren, maar ook bestuurlijke voorwaarden voor die professionele afspraken. Zo zouden gemeenten kunnen eisen dat hulpverleners voor dezelfde wijk werken en digitaal met elkaar kunnen communiceren. Ook kunnen zij deadlines stellen voor de totstandkoming van de genoemde afspraken.
Slechte reden
Meer dan tien jaar lang zat ik in de gemeenteraad van Utrecht. Ik heb mij toen een keer ingezet om een netelig onderwerp over de verkiezingen heen te tillen. Daarover voel ik mij nog steeds schuldig. Het was een onderwerp waarmee geen eer was te behalen en dat slecht viel bij de bevolking. Is het sociale domein anno 2018 voor aanstaande gemeentepolitici een hoofdpijndossier waarmee ze geen stemmen winnen? Zijn mensen met een vlekje niet ‘aantrekkelijk’ genoeg voor een verkiezingsavond? Komt het sociale domein daarom niet aan de orde?
Een goed voornemen
Het is nog geen 15 maart, de dag waarop de verkiezingen plaatsvinden. Het tij kan nog keren. Ik roep media en politieke partijen op om ook het sociale domein aan de orde te laten komen in de komende verkiezingstijd. Want gemeentegeld wordt vooral in deze sector uitgegeven en er liggen veel vraagstukken.
