‘Uitgangspunt is goede zorg voor iedereen op de juiste plek op het juiste moment.’ Deze tekst staat in het regeerakkoord. De uitwerking van deze veertien woorden vormde de opdracht voor de taskforce Juiste Zorg op de Juiste Plek, die haar naam dankt  aan een eerder initiatief van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen en de Federatie Medisch Specialisten.
Voorzitter van de taakgroep is Bas van den Dungen, directeur-generaal curatieve zorg bij VWS. Verder zijn er dertien leden uit wetenschappelijke en professionele kring. Van de week heeft zij haar advies gepubliceerd. Dat heeft als titel dezelfde naam met als toevoeging de vraag Wie durft?. De bedoeling is dat de auteurs in de komende vier jaar de voornemens in dit stuk trachten te realiseren. Als gezamenlijke opgave aan alle zorgpartijen formuleert de taskforce: ‘Samen een gedeeld beeld van gezondheid en zorg in de regio maken dat motiveert. Nationaal bepalen dát dit gebeurt, niet wát er in de regio moet gebeuren.’

Hoofdstukken advies

Het rapport telt elf hoofdstukken en drie bijlagen, in totaal 105 pagina’s. De eerste zeven hoofdstukken zijn inleidend. Ze bevatten beschouwingen over echte veranderingen in de zorg, functioneren van mensen, commitment, de gezamenlijke opgave, de informatievoorziening, professionals en meerwaarde. Veel passages in deze hoofdstukken lezen als intentieverklaringen en als context waarbinnen beleid plaatsvindt. Menig bestuurder en ervaren professional zal de inhoud bekend voorkomen. Leiders van regionale projecten vinden er steun in en informatie voor hun eigen beleid.

De laatste vier hoofdstukken worden concreter. Ze gaan over toegang tot de tweede lijn, het organiseren van juiste zorg op de juiste plek, de transformatie en de aansturing op landelijke niveau. Hierin staan nieuwe interessante beleidsvoornemens: goede toegang tot cliëntondersteuners (hoofdstuk 8), ziekenhuiszorg veel vaker dichtbij huis (hoofdstuk 9), vaker populatiegebonden bekostiging en gezamenlijke inkoop door gemeenten en zorgverzekeraars (hoofdstuk 10) alsmede krachtige aansturing en extra gelden voor transformatie naar meer zorg dicht bij huis (hoofdstuk 11).

Dichtbij wat kan en centraal wat moet

Aan het veelzijdige en inspirerende rapport ontbreekt wat mij betreft een twaalfde hoofdstuk met als titel ‘Dichtbij wat kan en centraal wat moet’. Dat hoofdstuk moet gaan over patiënten die thans diagnostiek en behandeling krijgen op een onjuiste plek. Ik denk aan mensen met zeldzame tumoren, multitrauma, zeldzame erfelijke aandoeningen en spierziekten. Die groep is groot: het aantal mensen met een zeldzame ziekte is in totaal groter dan het aantal mensen met diabetes. Velen van hen komen momenteel terecht in ziekenhuizen met te weinig expertise, ervaringen en adequate apparatuur. Zij hebben behoefte aan expertisecentra op de juiste plek.

Onderhandelingen over hoofdlijnenakkoord

Het goed leesbare en grondige rapport komt uit op een geschikt moment: De onderhandelingen over het hoofdlijnenakkoord zijn in volle gang. Samen met het openingsbod van 18 miljard euro krijgt het ongetwijfeld invloed op de standpunten van zorgverzekeraars en koepelorganisaties. Ik zie vol verwachting het akkoord en de regeringsverklaring daarover in het najaar tegemoet.