In mijn notariële praktijk zie ik een toename van het aantal levenstestamenten. In veel gevallen hebben de kinderen hun ouders naar de notaris gestuurd. Levenstestament is een wat verwarrende term. Het is in wezen een ruim geformuleerde volmacht aan een of meer personen die de volmachtgever vertrouwt. De volmacht ziet op financiële handelingen, maar ook op beslissingen van medische aard.
Schending belang van volmachtgever
Er is ook steeds meer rechtspraak over levenstestamenten. Onlangs deed Hof Amsterdam een uitspraak in een situatie waarin een broer van de volmachtgever was gevolmachtigd. Twee kinderen van de volmachtgever wilden de volmacht opzij zetten door de rechter te verzoeken om de benoeming van een bewindvoerder en mentor. Het Hof besliste dat het optreden van de broer niet in het belang van de volmachtgever was. De broer hield de kinderen van de volmachtgever af, waardoor zij niet aan haar verzorging en welzijn konden bijdragen. Daarom werden een onafhankelijke en professionele mentor en bewindvoerder benoemd.
In een zaak uit 2019 was de partner benoemd tot algemeen gevolmachtigde. Die werd echter gewantrouwd door de kinderen van de volmachtgever. De partner gaf de kinderen geen inzage in de financiën en nam verkeerde beslissingen over thuiszorg. Rechtbank Midden- Nederland oordeelde dat hij aldus de volmachtgever zorg en betrokkenheid van de kinderen onthield.
In 2017 speelde een soortgelijke zaak voor Hof Arnhem-Leeuwarden. Daarin was sprake van een gevolmachtigde die handelde in strijd met de adviezen van professionals over de zorgverlening. Tevens waren ongebruikelijk hoge bedragen van de bankrekening van de volmachtgever afgeschreven.
Volmachtgever negeert gevolmachtigde
Een ander levenstestament werd onlangs door Rechtbank Noord-Holland opzij gezet om een heel andere reden. De gevolmachtigde kon namelijk niet voorkomen dat de volmachtgever steeds nadat een (kennelijk nogal dominant) kind op bezoek was geweest grote bedragen op de bankrekening van dat kind overmaakte.
Al deze uitspraken leren dat het levenstestament een nuttig instrument kan zijn, maar dat dit door rechters in verstoorde familieverhoudingen ook weer gemakkelijk opzij gezet kan worden. Beter een onafhankelijke derde dan een dominante naaste met eigen belangen.