Eerst een kort overzicht van de ontwikkelingen het afgelopen halfjaar. We zagen een explosie van online en telefonische contacten met de patiënt, vooral in de tweede lijn. ‘Digitale huisartsen’ maakten een voorzichtige start zoals Westerdokters, DocLine en spreekuur.nl. Gegevensuitwisseling versnelde door beelduitwisseling met DVDexit, Professionele Samenvatting van het huisartsdossier naar HAP en SEH, en coronapatiëntoverdracht met het Philipsportaal. Bovenal deden we kostbare ervaring op met de analyse van het ‘stuwmeer’ aan uitgestelde zorg. Wat is passende, wat niet-passende, zinnige, urgente en verdampte zorg? Zulke ervaringen en kennis kun je onmogelijk opdoen middels een randomized clinical trial.

De virusdreiging is bepaald niet geweken. Hoewel burgers, patiënten met aandoeningen, voorzichtiger zijn, blijven de besmettingsrisico’s en dus capaciteitsbeperkingen aanhouden. Onderliggend lijden, zoals COPD, hart- en vaatziekten en obesitas, draagt in belangrijke mate bij aan de risico’s van corona. Het zijn veelal welvaartsziekten waar mensen zelf het nodige aan kunnen doen middels een gezondere leefstijl.
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de voordelen van telebegeleiding vooral bestaan in meer zelfmanagement, zelfredzaamheid en preventie. Een publicatie van de Vliegwielcoalitie stelt daarom dat “eigenlijk alle patiënten wel mee kunnen doen met telebegeleiding”.

Vitaliteit en zelfredzaamheid versterken

Er gebeurt veel maar los van elkaar. Brengen we die bouwblokken samen, met de coronacontext in het achterhoofd, dan ligt daar dé kans om de vitaliteit en zelfredzaamheid van de burger te versterken. Dit zijn de blokken:

1. Brede stimulering van onlinecontact tussen zorgverlener en patiënt en inzet van telebegeleiding, met als doel betere begeleiding op afstand en versterking van het zelfmanagement en preventievermogen van de patiënt.
2. Gerichte versnelling van gegevensuitwisseling om zelfmanagementtoepassingen te faciliteren met gebruik van een persoonlijke gezondheidsomgeving waarin medische en monitoringdata beschikbaar zijn.
3. Stimulering van ’het gebruik van die toepassingen en pgo’s, zowel bij professionals in het medisch en sociaal domein als bij burgers in het algemeen en specifieke doelgroepen zoals patiëntverenigingen, veteranen en andere collectiviteiten. Ook het wettelijk recht op digitale inzage en afschrift van medische gegevens sinds 1 juli jongstleden hoort hierbij.

Zorgverleners bezitten waardevolle kennis om hun patiënten te helpen met een betere leefstijl. Denk aan huisartsen, cardiologen, longartsen, internisten en (wijk)verpleegkundigen. De gecombineerde bouwblokken geven een grote groep Nederlanders de kans om hier zelf duurzaam mee aan de slag te gaan. Dit lijkt me het grootste rendement dat we uit deze crisis kunnen halen.