Er zaten drie mensen die ik voor het gemak in mijn eventuele stukje mocht weergeven als ‘de ACM’. Ik had geschreven dat ik het eigenlijk maar geldverspilling vond: al die fusieprocessen met lastige vragen, noodzakelijk ingehuurde advocaten, samenwerkingsprocessen met even lastige problemen en mededingingsrisico’s. Om maar te zwijgen van de rechtszaken als het achteraf toch niet conform de Mededingingswet was verlopen. Maar dat zag ik verkeerd. Zei ‘de ACM’. De ACM heeft het beste met de zorg voor, zo bleek wel. Hun acties zijn er nu juist op gericht om geen zorggeld te verkwisten. Samenwerking mag best, als de verbetering van kwaliteit opweegt tegen verminderde keuzevrijheid. Wel is de ACM tegen slechte samenwerking, lees: kartelvorming. De marktwaakhond heeft uitstekend in de gaten wanneer uitruil van specialismen er alleen op is gericht dat een ziekenhuis zijn volumes haalt en op verbetering van kwaliteit. Uiteindelijk valt er dan weinig meer te kiezen en wordt de zorg er duurder van. Kijk dus maar uit bij de opschaling van maatschappen.
Verantwoordelijkheid
Ziekenhuisbestuurders: u bent verantwoordelijk voor de effecten en u riskeert de boete van de ACM. Op dat risico valt wat af te dingen want het zit de ACM tot nu toe niet mee. De rechter gaf zorgaanbieders het voordeel van de twijfel en veegde zo de miljoenenboetes van tafel. Maar de ACM heeft haar lesje geleerd en laat daarom vooraf haar tanden zien in de vorm van waarschuwingen over de spoedzorg en de zorginkoop door gemeenten. Zo hoopt de ACM later in een eventueel boetetraject sterker te staan. Je kunt dan immers niet meer volhouden dat de boete uit de lucht kwam vallen.
ACM als beste vriend
Omdat de ACM niet alles weet, nodigt zij het veld uit om vragen te stellen en misstanden te melden. Sterker nog: dat heeft de ACM al gedaan, maar de respons was wat mager. ‘We haalden zelfs de N=1 niet’, en dat vond de ACM zelf ook heel jammer. Dus daarom bij dezen een nieuwe oproep: stop met het gemopper aan de zijlijn en kom met voorbeelden. U kunt gewoon bellen. De ACM is uw beste vriend. Nou ja, tot op zekere hoogte dan.
De ACM laat zich alles wijsmaken wanneer het aankomt op kwaliteit. Ze hebben geen kennis in huis, of zelfs maar in hun netwerk zitten. Dus telkens wanneer zorgaanbieders het argument kwaliteit noemen dan staat de ACM met haar mond vol tanden.
Natuurlijk helpt de vormgeving van de wet ook niet. De ACM moet immers hard kunnen maken dat de kwaliteit door een fusie of samenwerking achteruit zal gaan. Dat hardmaken voor de rechter zal voor iedereen moeilijk zijn. Toch valt bij de ACM op dat ze het niet eens proberen. Lees de stukken er maar op na.
Interessanter is de link tussen de ACM en het Kwaliteitsinstituut. Dat laatste instituut is door de ACM gevraagd te oordelen over de gevolgen voor de kwaliteit van zorg van het verder concentreren van de SEH zorg. Het Kwaliteitsinstituut pakt de handschoen op, maar vraagt daar bijzonder veel tijd voor. Dit is de eerste keer, dus als de procedures en de infrastructuur duidelijk zijn dan kan dit in de toekomst sneller. Wellicht krijgt de kwaliteitstoets van de ACM hierdoor inhoud.
Laten we het hopen, want tot op heden heeft de ACM de zorg niet veel goeds gedaan, maar wel veel geld gekost.