PROM’s meten bijvoorbeeld het lichamelijk functioneren of de kwaliteit van leven. In de praktijk worden ze gebruikt voor diagnostiek, monitoring van de voortgang van behandelingen en evaluatie van behandelingen.
Hooggespannen verwachtingen
Sinds kort staan PROM’s erg in de belangstelling als kwaliteitsindicator om de kwaliteit van zorg te meten en te verbeteren. De verwachtingen voor de toepassing van PROM’s voor transparantie in de zorg zijn hooggespannen. Zo hoog dat beleidsmakers en financiers de belofte het liefst zo snel mogelijk ingelost zien. PROM’s kunnen helpen gefundeerde keuzes te maken in de zorg. Patiënten kunnen de uitkomsten gebruiken om een aanbieder te kiezen op kwaliteit. En zorgverzekeraars kunnen de uitkomsten gebruiken om zorg in te kopen.
Geen kant-en-klare uitkomstindicatoren
Maar eigenlijk is nog niet bekend of uitkomsten die met PROM’s worden gemeten goede kwaliteitsindicatoren opleveren. Het veld is nog maar net begonnen metingen op te zetten en het ontbreekt nog aan goede methodologie om de juiste PROM’s te selecteren en kwaliteitsindicatoren te ontwikkelen. Dat betekent dat er morgen nog geen kant-en-klare uitkomstindicatoren zijn. Er is meer tijd nodig om tot betrouwbare en valide metingen te komen.
Volop oefenen en ervaring opdoen
Dat betekent niet dat we ondertussen moeten stoppen met PROM’s toe te passen voor het meten en verbeteren van kwaliteit. Integendeel. We moeten volop oefenen zodat patiënten, zorgverzekeraars en aanbieders ervaring kunnen opdoen. Dat vraagt om wederzijds begrip, vooral van verzekeraar en aanbieder. Begrip van de verzekeraar dat de uitkomsten geen harde criteria opleveren om inkoopbeslissingen te nemen en begrip van de aanbieder dat transparantie van zorg noodzakelijk is om de kwaliteit in kaart te brengen. Voor de patiënt bieden PROM’s een kans om de regie te pakken door zichzelf centraal te stellen.
Aanbieders en zorgverzekeraars werken samen
De tijd dat aanbieders en verzekeraars tegenover elkaar stonden, is voorbij. Tegenwoordig werken zij samen. Ze beoordelen de uitkomsten gezamenlijk om de data te duiden en de kwaliteit van zorg te verbeteren. Dat kan consequenties hebben voor de inkoop van zorg, maar die consequenties zijn dan niet uitsluitend gebaseerd op de cijfers. De audit waarin de cijfers worden geïnterpreteerd en samen beleid wordt gemaakt met oog voor de patiënt achter de cijfers, is vele malen belangrijker.
Nieuwe verhoudingen
Als het lukt om die weg in te slaan, kan een start worden gemaakt om PROM’s te gebruiken voor audits en zorginkoop, waarbij tegelijkertijd gewerkt wordt aan de doorontwikkeling van valide uitkomstindicatoren. Kortom: op weg naar een nieuwe verhouding in de driehoek patiënt-verzekeraar-aanbieder.
Philip van der Wees, senior onderzoeker IQ healthcare, Radboudumc en Celsus, academie voor betaalbare zorg
Een correctie op punt 5 van mijn vorige reactie: Eén, publieke zorgverzekeraar, en als dat niet kan: een landelijk uniform kwaliteitsbeleid. Eén contract dat voor alle zorgverzekeraars geldt is uiteraard irreëel.
@ Wim12:
Je begint pas te snappen wat je inkoopt op het moment dat in je inzicht hebt in de daadwerkelijke zorgresultaten. Dat is een andere term voor uitkomsten. Ook wel eindpuntmeting genoemd. Bovendien kan uitkomstmeting de zorgaanbieders heel veel werk schelen. Zie deze noodkreet maar eens van UMC Utrecht-bestuurder Jan Kimpen: http://bit.ly/1nDtGi4.
Tenzij u werkt voor een consultancy dat zijn brood verdient in de handel in structuur- en proceduregeoriënteerde indicatoren, zou die noodkreet u toch aan moeten spreken. In ieder geval spreekt hij de mensen op de werkvloer wel aan.
Ja, ja de zorgverzekeraars willen graag inkopen op uitkomsten, de nieuwe heilige graal. Input en proces zijn niet meer goed genoeg, het moet gaan over uitkomsten!! De inkopers buitelen over elkaar om het goede nieuws te verspreiden…
Het ontbreekt echter aan 1 ding: Een vrij basaal inzicht in de zorg die ingekocht wordt…..Begin nou eerst te snappen WAT je inkoopt. Wat het is, hoe de processen lopen en wat kwaliteit is. Als je daar stappen in hebt gezet mag je door voor de uitkomsten… Om met Amiz te spreken, stop spielerei.
Dit is waar ik praktisch gesproken op uitkom qua kwaliteits – en zorginkoopstelsel, t.a.v. de curatieve zorg:
1. Voldoen aan de standaard IGz-normen (BIG-ingeschreven, veilige apparatuur, brandveilige praktijk/instelling, onderwerping aan klachtenregeling, etc.)
2. Richtlijnvaardigheidstoetsen.
3. Ziektelastassessment (voor de eerstelijns fysiotherapie meestal beperkt tot ziektelastmeting, waar men van vrijgesteld is als men op verwijzing van een specialist behandelt).
4. Invoeren van (de assessmentdata +) het e-mailadres patiënt in een landelijke database, waarmee tegelijkertijd een patiënttevredenheidsmeting geïnitieerd wordt die volledig geautomatiseerd is.
5. Eén, publieke zorgverzekeraar, en als dat niet kan: één contract dat voor alle zorgverzekeraars geldt.
Dat is alles. Voor wat betreft de fysiotherapie — zowel Van der Weest, reageerder #3 (en #4 als ik me niet vergis) en ikzelf zijn al dan niet meer praktiserende fysiotherapeuten — hoeft men dan ook niet meer verplicht een x-aantal cursussen te doen voor het Centraal Kwaliteitsregister (als het CKr dan überhaupt nog nut heeft). Naast dat alle andere kwaliteitseisen en -procedures die de zorgverzekeraars nu nog opleggen kunnen verdwijnen.
Wel wordt men uiteraard afgerekend op de behaalde ziektelast- en patiënttevredenheidsscores. Die scores worden gecorrigeerd voor de confounders buiten de invloedssfeer van de zorgaanbieder.
Ik ben het eens met Van der Wees én met reacties nr. 3 en 4. Het gebruik van PROM’s – in de onderzoeksmethodologie vallend onder eindpuntmeting – is inderdaad bijzonder waardevol en zouden we absoluut moeten doen.
Maar tegelijkertijd moet het huidige woud aan proceduregeoriënteerde kwaliteitsindicatoren grondig uitgedund worden. En dan bedoel ik ook echt grondig. Zie voor het hele verhaal, inclusief hoe we zouden moeten omgaan met de richtlijnen, die ook proceduregeoriënteerd zijn, http://bit.ly/W2Hc2u (eigen site).
Beste Philip, sta jij er wel bij stil wat er gaande is in de gezondheidszorg? Ik vind dit vrij pijnlijk wat jij schrijft.
Er is een PVDA er die een betoog heeft gehouden over vertrouwen in elkaar hebben. En weer vertrouwen in elkaar durven hebben.
Ik heb het idee dat al deze meetinstrumenten en nieuwe pogingen tot ontwikkelen van nieuwe instrumenten alleen maar olie op het ‘vuur der wantrouwen’ is.
Stel jezelf eens de vraag.
Hebben al deze ontwikkelde metingen en meetinstrumenten de afgelopen jaren het vertrouwen en samenwerking tussen verzekeraars en zorgaanbieders kunnen verbeteren?
Het heeft alleen maar heel veel extra werk opgeleverd voor de zorgaanbieders, het heeft ons nog niets opgeleverd. De verzekeraars vertrouwen ons nog niet en werken zeker niet samen.
Stop hiermee, het is een verkeerd middel om het gemeenschappelijk doel te bereiken.
Laten we eerst het ogenschijnlijk simpele uitkomstmetingsprincipe voor de therapie en behandeling tot een gemeengoed maken, alvorens andere uitkomstmetingen te introduceren. Introducties, die brevetten van onvermogen afgeven. Heus, het geeft geen pas om je enthousiast aan nieuwe ideeen over te geven wanneer oude ideeen bij lange na niet verwezenlijkt zijn. Stop Spielerei.
Download hier een gratis whitepaper over PROMs: http://bit.ly/wp-PROMs