Ondanks dit op zichzelf niet zo heel diepe inzicht en de majeure gevolgen van het dichtslibben van de zorg voor patiënten en zorgverleners, schreeuwen tal van mensen moord en brand over de lockdown en de onvermijdelijke verlenging daarvan.
Maatschappelijke schade door lockdown
Waar de boe-roepers een punt hebben, is dat niet alleen het dichtslibben van de zorg maatschappelijke schade oplevert, maar de lockdown zelf ook. Denk aan leerachterstanden of allerlei sociale en economische gevolgen. Er is daarmee alle reden om te bezien of er creatieve mogelijkheden zijn om de zorg te ontlasten. Dat creatieve mes snijdt aan drie kanten. Het vermindert afschaling van reguliere zorg, het ontlast zorgpersoneel en het zorgt ervoor dat er geen (onnodig lange) lockdowns komen. Ik zie vijf goede mogelijkheden om de zorg te ontlasten.
- Zet het leger in. Naar mijn onbescheiden mening kan het leger zich thans nuttiger maken dan op de heide pief-paf-poef roepen. Bij verpleeghuizen wordt het leger al ingezet. Er is geen reden om aan te nemen dat deze inzet niet kan worden uitgebreid.
- Gebruik de capaciteit van zelfstandige behandelcentra. Is de capaciteit van ziekenhuizen knellend, bij de zbc’s is juist overcapaciteit. Zorgverzekeraars en gevestigde belangen hebben tot nu toe verhinderd dat die capaciteit door de reguliere zorg OPTIMAAL benut wordt. Maar in crisistijd moet daar toch een mouw aan te passen zijn?
- Moedig parttimers aan tijdelijk meer uren te gaan werken. Iedereen heeft recht op vrije keuzes, maar ook hier geldt dat in crisistijd andere belangen wegen. Nederland is wereldkampioen parttime werken en dat geldt – gezien het hoge percentage vrouwen – vooral in de zorg. Als de helft van de vrouwen een paar uur per week langer gaat werken, levert dat al enorme winst op, waar relatief geringe kosten tegenover staan.
- Wees creatiever met vrijwilligers. Vrijwilligers, onder wie studenten en gepensioneerden, bieden zich met bosjes aan om de zorg te ontlasten, maar protocollen en traditioneel denken laten mogelijkheden onbenut.
- Gebruik overcapaciteit. Door de lockdown is niet alleen gebrek aan capaciteit maar er is ook overcapaciteit. Met name sporthallen, de evenementenbranche en de horeca kunnen beter benut worden, bijvoorbeeld door de hallen als noodhospitaal in te richten voor relatief eenvoudige gevallen. Dat heeft als nevenvoordeel dat die medewerkers kunnen bijspringen en ook nuttig bezig blijven.
Bij de noodmaatregelen om de zorg te ontlasten wint iedereen. De zorg zelf uiteraard, de patiënten, de maatschappij en zelfs de boe-roepers. Wat wil je nog meer.
Door: Marcel Canoy, zorgeconoom, adviseur bij de ACM en Zorginstituut Nederland en hoogleraar aan de VU.
Interessant!
ZN heeft miljarden opgepot. Als reserve.
In geval van calamiteiten ( ….)
Die miljarden kunnen misschien ook wel ingezet, in plaats van een enkele goedwillende puber op de heide?
Opmerkelijk dat hier aan voorbij wordt gegaan.
De verantwoordelijkheid van ZN blijft in uw betoog zorgvuldig buiten schot, professor.
Hoe komt dat?
Vijf goede punten.
Voor punt 4 is het denk ik wel wenselijk dat de scholen weer open gaan. En uiteraard zouden mannen ook wat extra uren kunnen gaan werken. Probleem is hier echter dat ik heb begrepen dat zorgpersoneel al op hun tandvlees loopt, dus ik weet niet of het realistisch is om van zorgmedewerkers te vragen meer te gaan werken als ze niet ergens anders ontlast worden (zorg voor kinderen dus met name en inderdaad snellere inzet van vrijwilligers).
Ik dacht zelf aan een soort van ‘leger’ van reservisten, mensen die geschoold worden als verpleegkundige en in tijden van pandemieën opgeroepen worden om mee te helpen. Hun werkgever moet hen hier dan verlof voor geven. Hun opleiding moet dan uiteraard wel jaarlijks op peil blijven middels een soortgelijk systeem als er nu voor BHV bestaat wellicht?
Interessante aanzet. In ons hoofd en op papier is alles maakbaar. In de praktijk valt dat altijd weer tegen. In ons hoofd en op papier (en tegenwoordig vooral in de media) worden alle problemen al gauw heel groot. Gelukkig valt dit in de praktijk altijd weer mee. Pas als de nood echt aan de man -of moet ik mens zeggen- is, kunnen we het onmogelijke en duren alleen wonderen iets langer.