Een op de vijf 70-plussers verkiest een plek in een verzorgingshuis want daar heerst gezelligheid en niet de eenzaamheid. Daar wonen zij veilig dankzij alarmknoppen in hun appartement, leuningen in de gangen en goede afsluiting van ramen en deuren. Dit blijkt uit een evaluatie van het All Inclusive experiment (pdf) met twaalf verzorgingshuizen. Actiz publiceerde in januari een evaluatie daarover, die onopgemerkt bleef. De Volkskrant besteedde er onlangs grote aandacht aan.

Kleine aanpassingen

De huizen in het experiment beschikken over relatief kleine appartementen: 24 tot 45 vierkante meter. Zij bieden aan circa 70 personen huisvesting. Indien nodig zijn er kleine aanpassingen gedaan die het zelfstandig wonen versterken, zoals eigen bellen en eigen brievenbussen aanbrengen. Vooral goed onderhouden verzorgingshuizen trekken belangstelling. De servicekosten (boven de huur) variëren van 744 tot 1189 euro. Voor de verzorgingshuizen blijkt het moeilijk om een goede business case op te zetten voor de voortzetting van de oude stijl. Dat heeft te maken met de boekwaarde die nog op de panden rust en de te verwachten huuropbrengsten. Een marktonderzoek dat plaatsvond als onderdeel van het All Inclusive experiment leverde het verwachte aantal gegadigden onder 70-plussers op: het eerder genoemde percentage van 20.

Stadsvernieuwing

In de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw woonden vele mensen in verouderde huizen die uit de jaren twintig en dertig stammen. Aanvankelijk dachten gemeenten erover deze te slopen. Zo had Utrecht toentertijd plannen om na sloop van oude wijken een Noordtangent snelweg aan te leggen met torenflats en een afrit die uitkwam op een centraal plein van de stad: de Neude. Bewoners kwamen in opstand. Zij hechtten aan hun oude, gezellige en veilige buurten. Stadsvernieuwing kwam tot stand: gemeenten gingen met woningbouwverenigingen, particuliere eigenaren en eigen diensten aan de slag. Het Rijk ondersteunde deze stadsvernieuwing met doeluitkeringen en krachtige bewindslieden zoals Jan Schaefer. Thans zijn al die oude wijken opgeknapt en populair onder woningzoekenden.

Keuze in woonvormen

Die ervaring met stadsvernieuwing kunnen gemeenten gebruiken om verzorgingshuizen op te knappen en volgens de methode van het All Inclusive experiment te benutten voor huisvesting van ouderen. De eerste lijn kan de zorg bieden. Die viel buiten het genoemde experiment. Want let wel: ouderen kiezen niet voor verzorgingshuizen vanuit een zorgbehoefte maar vanuit de behoefte aan een gezellige en veilige woonomgeving.
Zo lang mogelijk thuis wonen is nu al decennialang het uitgangspunt van het ouderenbeleid. In het buitenland is dat niet zo. Zweden wil dat ouderen moeten kunnen kiezen voor een woonvormen die past bij hun levensfase. Eventueel kiezen zij voor een verzorgingshuis. Die moeten er dan wel zijn. Het is tegenwoordig aan de gemeenten om dat paradigma van ‘zo lang mogelijk thuis’ te verlaten en verschillende woonopties te realiseren waaruit ouderen kunnen kiezen.