CDA-Kamerlid Mona Keijzer richt het woord tot staatssecretaris Van Rijn, donderdag 30 april in de plenaire zaal van de Tweede Kamer. ‘Waarom stelde u de invoering van het trekkingsrecht niet uit na zoveel signalen dat het misliep? Het enige antwoord dat ik kan bedenken, is dat u graag te boek wilt staan als de staatssecretaris die alle grote zorghervormingen in een jaar tijd heeft weten door te voeren. Zo van: “Ik ben Martin van Rijn en ik zorg ervoor dat de transitie erdoor komt”.’ Van Rijn verwerpt de aanval op zijn karakter met kracht: ‘Het enige wat van die bewering klopt, is dat ik inderdaad Martin van Rijn heet. Daarnaast heb ik helemaal niets met prestige. Ik baal enorm dat het niet goed is gegaan met de uitbetalingen van het pgb. Het gaat mij erom dat mensen goede zorg krijgen; het is geen prestigevraagstuk.’
Karakter
Eerder tijdens het debat moest de staatssecretaris zich al verdedigen tegen het verwijt dat hij bewust het parlement niet goed informeert. Dit keer is het CU-Kamerlid Carla Dik-Faber: ‘Zeventig stukken krijgen wij de avond voor het debat toegestuurd waaruit blijkt dat de invoering een puinhoop is geworden. In de begeleidende brief staat echter dat het allemaal helemaal goed komt. Deze gebrekkige en rooskleurige voorlichting van de Kamer lijkt wel op parlementaire minachting.’ Het verwijt dat Van Rijn een te rooskleurig beeld schetst, blijft aan hem hangen sinds VWS van de rechter de reclamecampagne De zorg verandert van de buis moest halen. Van Rijn: ‘Ik informeer de Kamer altijd naar eer en geweten. Deze stukken zijn laat omdat het gaat om veel materiaal dat ook nog geanonimiseerd moest worden.’
Deadline
Zo laat de staatssecretaris de kritiek op zijn beleid en zijn persoon van zich af glijden. Met de harde deadline van 15 mei in het vooruitzicht zou je misschien meer nervositeit verwachten bij de bewindsman. Op die dag moeten alle problemen met het pgb opgelost zijn, zo luidt de belofte. Van Rijn lijkt er niet nerveus over te zijn. Kalm en beheerst pareert hij de aanvallen. Waarschijnlijk omdat hij de zekere steun van regeringspartijen VVD en PvdA heeft gekregen. SP-Kamerlid Rense Leijten zag vorige week af van een tweede motie van wantrouwen omdat ze wist dat er te weinig steun voor zou zijn. Of deze onvoorwaardelijke steun in stand blijft als na 15 mei nieuwe verrassingen rondom het pgb uit de kast komen, is de hamvraag. Ik gok van wel.
fascinerend aan de positie van Van Rijn is, dat hij vooral de perfecte bureaucraat gebleven is, die hij als topambtenaar ten departemente was.
een sleutelscene is voor mij zijn verklaring na de berichtgeving over de behandeling van zijn moeder in een verpleeghuis. hij zei toen niet persoonlijk bij de leiding van het huis te hebben willen interveniëren vanwege zijn positie als staatssecretaris; een interventie kon immers als druk worden uitgelegd. deze houding siert de bewindspersoon, maar diskwalificeert helaas de zoon. maar het zegt mij ook iets over hoe de beleidmaker Van Rijn kijkt naar mensen die een beroep op hem doen. kennelijk zou hij zich, in de positie van de instellingsleiding, onder druk gezet voelen. maar voelt hij dat dan ook als bewindspersoon/beleidmaker?
ik vond, en vind, dat Van Rijn handelt vanuit oprechte motieven, die geleid hebben tot zijn keuze voor de sociaal-democratie. helaas kan zijn karakter (en zijn ervaringen) daarvoor de goede middelen niet vinden.
Overigens heb ik documenten nog eens gelezen die plm. 5 jaar geleden o.a. door een ambtelijke commissie werden gepresenteerd en waar het regeringsbeleid op gebaseerd is. Die commissie stelde bij de presentatie dat er op de zorg flink bezuinigd moest worden. Pas later bedachten politici van VVD en PvdA (Minsiters, staatssecretarissen, maar vooral ook wethouders van alle grote partijen) dat al die bezuinigingen beter gepresenteerd konden worden als hervormingen om de zorg beter te maken (vandaar pr termen als ‘zorg-dichtbij’ en ‘de wijkverpleegster moet terug’) die ook nog eens forse besparingen zouden opleveren. Uit electorale overwegingen en om hun beleid te kunnen verkopen draaiden de politici de zaak dus om. Zo doen ze dat in de politiek.
Van Rijn hoeft zich ook geen zorgen te maken over zijn positie en de voortgang van zijn beleid, want het is prioriteitsbeleid van de coalitie regering van VVD en PvdA. Al bij de totstandkoming van deze regering vertelde PvdA leider Samsom dat de allerbelangrijkste doelstelling van deze coalitie is het blijven regeren. Door de bezuinigingen op de zorg als een van de hoogste prioriteiten aangemerkt, kregen de beide zorgbewindsliden Schipper en van Rijn zo ongeveer carte blanch, want als zij, met zulke zware taken, zouden aftreden zou de hele regering moeten aftreden en dat was nou net wat koste wat kost niet mag gebeuren vertelden Samsom en ook Rutte aan het begin van deze reis door een steeds verder afbrokkelend zorgland. Dus kan van Rijn zo relaxed overkomen als hij alle fouten die bij de bezuinigingen verklaart.