Samen met Zorginstituut Nederland schetsen we dit probleem in het discussiepaper Evaluatie van eHealth technologie in de context van beleid. In een werksessie zijn we vervolgens in discussie gegaan met belanghebbenden over concrete oplossingen. Wat mij betreft zijn twee conclusies uit de werksessie over medische apps voor de consument interessant om uit te lichten. Deze geven het meest duidelijk richting aan wat niet én wat juist wel een goede manier is om kwaliteit te beoordelen.
Géén keuringsdienst voor e-health
Zeker sinds medische- en gezondheids-apps op de markt kwamen, is regelmatig gevraagd om een keurmerk. Het vertrouwen van een arts of patiënt in een app of andere e-health-toepassing komt wel als er een ‘oké’-stempel op staat, zo is de gedachte. Zowel binnen Nederland als daarbuiten zijn pogingen gedaan om tot zorg-appstores te komen met daarin bewezen effectieve en ‘goedgekeurde’ apps. Echter zonder succes. Eind maart lanceerde de Engelse NHS na jarenlange voorbereiding een bèta-website. Daarop staat één door de NHS goedgekeurde app. Een keurmerk voor e-health-instrumenten is te kostbaar en te complex. Overigens nog belangrijk om te benoemen: toepassingen die als medisch hulpmiddel worden aangemerkt, moeten een CE-markering hebben.
Meer aandacht voor slimme lijstjes
De vraag blijft ‘wat is dan wél een zinnige manier om kwaliteit te beoordelen?’. In de praktijk zie je dat juist kleinere, meer pragmatische initiatieven ontstaan. Deze combineren informatie uit verschillende bronnen, zoals wetenschappelijk onderzoek, ervaringen van gebruikers en informatie uit certificeringstrajecten. Zoals ‘slimme lijstjes’ van e-health-instrumenten, gemaakt door patiëntverenigingen en beroepsverenigingen van zorgprofessionals. Een mooi voorbeeld hiervan is de GGD-appstore, waar artsen publieke gezondheid een overzicht hebben gemaakt van apps voor patiënten. Inclusief heldere criteria en een toetsingskader. Helaas bereiken dit soort lijsten nog geen breed publiek. Het zou heel waardevol zijn als ze een plaats krijgen op drukbezochte websites met medische- en gezondheidsinformatie.
Jaco van Duivenboden, senior eHealth adviseur Nictiz
Op EU niveau blijkbaar een verhaal van de hete aardappel doorgeven … dossier "mHealth data quality guidelines" (mislukt mHealth stakeholder initiatief, DG-CONNECT, Peteris Zilgavis: hopt naar Start-ups & Innovation) werd recent doorgesluisd naar mHealth subgroup van eHealth Network (DG-SANTE)
Helemaal mee eens.
Wat we zien gebeuren dat zowel verzekeraar als vakgroep (NVVC) richtlijnen en een pakket van eisen/wensen neerlegt en dat vervolgens niemand zich daaraan schijnt/hoeft te houden. Als we E-health als klinische toepassing gaan gebruiken moeten we verzekerd zijn van dataveiligheid en databetrouwbaarheid. Als je persoonlijk gebruik wilt maken van een app. om je gezondheid te monitoren, liggen de verhoudingen anders. Misschien kunnen de meeste apps. of programma's de veiligheids-en betrouwbaarheid toets niet doorstaan, maar spelen er wel veel persoonlijke belangen een rol.
Meneer van Duivenbode legt de vinger op de zere plek.
W. Veenstra
Ik heb momenteel zicht op een tiental van dergelijke "kleinere initiatieven".
Helaas hebben deze allen de volgende tekortkomingen:
– niet ingekadert in enig accreditatieschema, bijgevolg geen controle op expertise, methodologie, kwaliteit, onafhankelijkheid, …
– weinig draagvlak buiten het eigen kleine ecosysteem, bij gebrek aan bvb mutuele-audits en bovenstaande
– geen standardisatie, dus de resultaten zijn moeilijk vergelijkbaar met andere initiatieven (en mogelijk tegenstrijdig)