Ik ben zelfstandig gevestigd psychiater in Utrecht en houd er geen wachtlijsten op na. In principe neem ik iedereen met een verwijzing voor specialistische ggz in behandeling. Vooraf hoef ik niets te weten, ik hoor het wel van de patiënt. Als ik niet binnen vier weken een afspraak kan aanbieden, verwijs ik naar de zorgbemiddelaar van de zorgverzekeraar, die een zorgaanbieder voor de patiënt moet zien te vinden binnen de Treeknorm. Ik voeg dan de volgende link toe: https://www.nza.nl/contact/ons-meldpunt/meldingsformulier-voor-patient-en-verzekerde, voor het geval de zorgverzekeraar niet aan zijn zorgplicht voldoet.

Twee vragenlijsten

De intake duurt 45 minuten. Voorafgaand aan de intake krijgen de mensen die zich aanmelden twee vragenlijsten toegezonden. De ene vragenlijst (OQ45) levert een getal op dat iets zegt over de ernst van de klachten. De tweede vragenlijst (SQ48) verdeelt de klachten in categorieën, waardoor de classificatie volgens de DSM 5 gemakkelijker wordt.

Tijdens de intake inventariseer ik de klachten, vraag welke medicatie gebruikt wordt en de verschillende behandelingen die in het verleden gevolgd zijn. Vervolgens vraag ik hoe de jeugd beleefd is en maak ik een korte schets van de ontwikkelingsgeschiedenis.

Aan het eind van het gesprek deel ik mee wat er volgens mij aan de hand is en wat eraan kan worden gedaan. Ik adviseer de patiënt dit deel van het gesprek op te nemen zodat hij of zij het thuis nog eens rustig na kan luisteren. Afhankelijk van de problematiek en de behandelvoorgeschiedenis adviseer ik medicatie en maak een nieuwe afspraak.

Instructievideo voor de patiënt

Na de kennismaking stuur ik de patiënt een instructievideo. Hierin zet ik de grondregel van psychotherapie uiteen, leg ik de keuzesleutel van Harris uit (2021), het vat van zelfwaardering van Van Zessen (2019) en ik vertel wat volgens mij de grondwet is van de psychologie. De instructievideo eindig ik met de opmerking dat ze mij voor vragen kunnen bellen een kwartier voor het hele uur. Dat is de tijd tussen twee zittingen in. Ik heb dan toch niks te doen en kan dan net zo goed de telefoon opnemen.

Indirect-patiëntgebonden tijd

Sinds de invoering van het Zorgprestatiemodel kan indirect-patiëntgebonden tijd niet meer in rekening worden gebracht. Dit bracht me op het idee om mijn bevindingen te dicteren waarna Word er geschreven tekst van maakt.
Tijdens het tweede gesprek neem ik mijn bevindingen met de patiënt door die volgens het format van een brief aan de huisarts is ingedeeld. Deze brief vormt de kern van het medisch dossier en het behandelingsplan. Drie vliegen in een klap zou je kunnen zeggen.

Metingen voor ROM

Sinds 2012 doe ik aan routine outcome maesurement (ROM). Aanmeldingen verlopen via mijn website zodat ik van elke nieuwe patiënt het e-mailadres heb. Als de afspraak bevestigd is, stuur ik een link waarmee de patiënt twee klachtenlijsten kan invullen. Als tijdens de intake blijkt dat de patiënt de klachtenlijsten niet heeft ingevuld, laat ik dat tijdens de intake doen, hierdoor heb ik vrijwel 100 procent beginmetingen.

Nadat de behandeling is afgesloten, voer ik de begin- en eindmetingen van de ROM in in een Exel-bestand met classificatie en het jaar waarin de behandeling begonnen is. Zo kan ik de gemiddelde begin- en eindscore over een jaar meten. Dit helpt om me ervan te vergewissen dat de meeste patiënten inderdaad herstellen en dat de effectiviteit van mijn behandelingen niet afneemt. Ook kan ik nagaan hoeveel mensen uitvallen (drop-out). Onlangs merkte ik bij toeval dat ik sinds 2022 meer mensen op de been geholpen heb dan de jaren ervoor. De patiënten zijn tevreden zoals onder andere blijkt uit Zorgkaartnederland.nl.

Toename productiviteit en doelmatigheid

Door inzet van moderne communicatiemiddelen, e-health (Therapieland), telefonisch contact, blended care, spraakherkenning en een instructievideo is mijn productiviteit toegenomen evenals mijn doelmatigheid. Daarnaast sta ik open voor ketenzorg door de patiënt te wijzen op de mogelijkheid mensen die betrokken zijn bij de behandeling mee te vragen naar het volgende gesprek. Dit kan een medewerker van het buurtteam zijn of iemand uit het eigen netwerk. De patiënt houdt daarbij zoveel mogelijk de regie.

Deze vorm van zorginnovatie lijkt de kwaliteit te verhogen (kortere behandelingen met behoud van effectiviteit en minder drop-out). De wachtlijsten in de ggz nemen een beetje af, ware het niet dat mijn budget 2023 van Achmea en VGZ inmiddels op is. Maar ja, soms gaat innovatie ten koste van je eigen belang, dat moet je ervoor over hebben.

Door: Gerard van den Berg, zelfstandig gevestigd psychiater in Utrecht