De blijdschap is begrijpelijk. Bestuurlijke akkoorden per sector hadden hun beste tijd gehad. Ze hadden de kostengroei ingeperkt, maar boden onvoldoende antwoorden voor de grote domein-overstijgende vraagstukken in de zorg. De Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) adviseerde in plaats daarvan een integraal akkoord dat minder over de centen en meer over inhoud ging. De Raad was optimistisch. Als er vanaf 2021 aan werd gewerkt, moest het mogelijk zijn om in 2023 met een integraal akkoord in te gaan. Dat is nu gelukt, maar de weg ernaartoe zou zelf de grootste optimist de moed in de schoenen doen zakken.

Kink in de kabel

Door de val van het derde kabinet Rutte en de lange formatie na de verkiezingen, werd er eigenlijk pas in 2022 echt een begin gemaakt. Toch werd een ambitieuze deadline gesteld. Voor de zomer zouden de onderhandelende partijen afspraken maken. Er kwam een tweede kink in de kabel. Ronnie van Diemen, directeur-generaal Curatieve Zorg op VWS, legde haar functie neer. Als gevolg kwamen de onderhandelingen stil te liggen. ‘Tegen de zomer’ werd ‘na de zomer’, maar zowaar: nog voor het eind van de zomerstop lekte er een eerste versie uit.

Bezuinigingen

De bezuinigingen op de wijkverpleging en de huisartsenzorg trokken direct de aandacht. Er stond bovendien niets in over het dichten van het loongat tussen de zorg en andere sectoren. Juist die delen van de zorg die het werk dicht bij de patiënt doen, huisarts, thuiszorg, ouderenzorg, leken aan het kortste eind te trekken. Met nog maar een maand te gaan tot Prinsjesdag, de informele deadline, moesten de bewindslieden van VWS terug naar de onderhandelingstafel.

Toezeggingen

De ziekenhuizen, umc’s, grote ggz-aanbieders en de Patiëntenfederatie hadden al aangegeven het akkoord te zullen ondertekenen. Met toezeggingen over onder meer hogere tarieven trok minister Kuipers de thuiszorg en wijkverpleging over de streep. Ook een deel van de huisartsen bracht na een brief van de minister een positief advies uit. Het was echter niet genoeg om de grootste branchevereniging van huisartsen LHV te overtuigen. De vereniging liet vrijdag weten niet te mee te tekenen, maar liet de deur wel op een kier staan. ‘We hopen dat er in de komende maanden nog nadere afspraken zijn te maken over voorwaarden voor overeenstemming. Dan komt er mogelijk vertrouwen en ruimte voor ondertekenen.’

Aan de kant

Als dat vertrouwen er komt is er op het grote ceremoniële tekenbord misschien nog wel een plekje. Tussen de logo’s van de tekenende partijen staat op een paar plekken een grijzig vlak met alleen de letters IZA erin. Dat is te zien op de blije LinkedIn-foto’s. Als ze de grijze papiertjes weghalen, staat op de volgende blije foto misschien wel de LHV op één van die plekken. Historisch, dat is een akkoord dat een van de grootste onderhandelaars aan de kant laat staan in ieder geval.