Het recente RVZ-advies over de ouderenzorg kan mij niet inspireren. Dat komt vooral door het taalgebruik. Als je de analyse leest van wat er momenteel misgaat, de conclusie tot je neemt wat er allemaal nodig is, en tot je door laat dringen welke instrumenten nodig zijn om dat te bereiken, zoals een zorgverklaring, coördinatie en casefinding en systematische opsporing (let wel: we hebben het hier over ouderen), ontstaat geen inspirerend gevoel.
Ik ontkom niet aan de indruk dat het advies een hoop bureaucratie met zich mee zal brengen.
Sparen en investeren
Hoe anders is de bijlage ‘Jong over Oud’ bij het RVZ-advies. Acht jonge BN’ers over de ouderenzorg. De nuchtere inzichten die zij delen zijn verrukkelijk om te lezen. Zij weten verdraaid goed de situaties van en met hun opa’s en oma’s, alsook (vakantie)werkervaringen te verbeelden naar aantrekkelijke horizons voor de toekomst. En ze hebben een goed beeld van de huidige ouderenzorg en weten deze treffend te verwoorden. Ze snappen dat het geld ontbreekt om de zorg te laten zoals die nu is, als je dat al zou willen. Gepleit wordt voor een middenweg en geen Amerikaanse toestanden. Goede basisvoorzieningen willen ze (‘je betaalt immers belastingen, dus je mag wel wat terugkrijgen, maar de mindset “zorg voor mij” is fnuikend’). Daarnaast moet je jezelf prepareren door te sparen, je te verzekeren of te investeren in huis of grond, vinden ze. De overheid moet gewoon eerlijk de menukaart voor de toekomst laten zien, zodat je weet waar je aan toe bent. Maar je hebt ook zelf een opdracht. Je zult persoonlijk tijdens je leven moeten laten blijken dat je om anderen geeft. Die liefde van je naasten krijg je later dubbel en dwars terug als je hun hulp nodig hebt. Dat is eigenlijk je belangrijkste investering in je eigen toekomst.
Opa adopteren
(H)eerlijke tips haal je uit de portretjes. Een paar voorbeelden. Snowboardster Nicolien Sauerbreij heeft geen opa’s en oma’s meer, maar ze heeft een opa geadopteerd. Zij pleit voor een verplichte zorgstage, vanuit haar ervaring op de Vrije School, waar je rond je zestiende stage moet lopen in een sociale instelling .
Stand-up comedian, cabaretier, tonprater en acteur Marlon Kicken doet de suggestie het mogelijk te maken met subsidie je garage om te bouwen tot woning voor je ouders. En is boos over het plan om in een dorp het verpleeghuis te sluiten. Mensen die negentig jaar in een dorp gewoond hebben ga je toch niet verplaatsen?
Samenwonen en bewegen
Columniste, schrijfster en journaliste Aaf Brandt Corstius woont het liefst in een commune met een ingehuurde kok. Zij vindt het belangrijkste dat mensen hun leven kunnen blijven inrichten zoals zij dat willen. Gezelligheid is bij haar een sleutelwoord. Bij veel van de BN’ers komen de ideaalbeelden van samenwonen met gelijkgestemde mensen naar boven, bij voorkeur in een land met een aangenaam klimaat.
Autocoureur Guido van der Garde: ‘Bouw tien huizen om een park en zet er een leuke kroeg bij in plaats van zo’n sip en saai verpleeghuis met keiharde regels van zo laat eten’.
Ronald Duong, programma- en documentairemaker, verslaggever en schrijver, heeft een advies aan de artsen: ‘Stimuleer bewegen, zelfredzaamheid en gezond en bewust leven. Dat houdt de hersens fris. Geef geen scootmobiel aan iemand die door te weinig bewegen en vet eten te dik is. Zeg gewoon: “Ga maar vier keer per dag wandelen of mediteren”.’ “Lekker” oud worden is een kwestie van mentaliteit. Als je de zorg voor jezelf aan een organisatie overlaat, ben je altijd op een bepaalde manier de pineut. Dat kan toch ook niet anders?
In een nutshell de toekomstagenda voor de ouderenzorg.
‘Oud over jong’
Rien Meijerink, de voorzitter van de RvZ, schrijft in het voorwoord van ‘Jong over Oud’ dat de stem van jonge mensen niet mag ontbreken in de maatschappelijke discussie over de ouderenzorg in Nederland. Ik vraag me dan af: waarom hun stem niet direct en herkenbaar in het advies opgenomen? Ik ontkom niet aan de indruk dat de gemiddelde leeftijd van de absoluut indrukwekkende lijst van bij het RvZ-advies betrokkenen en geconsulteerden een ‘Oud over Jong’-uitkomst geeft… Hopelijk is de bijlage niet het lot van de welbekende bureaula beschoren.
Hetti Willemse, www.publicarea.nl
www.zorgvisite.nl
Lees ook:
