Maar het valt mee. Een beperking van de zorgtoeslag levert 1,2 miljard euro op. Nog eens 1,2 miljard komt van de ziekenhuizen, maar niet door een budgetkorting. Nee, deze besparing zal vanzelf ontstaan door de uitbreiding van marktwerking. Mogen ziekenhuizen dit jaar prijsonderhandelingen voeren over eenderde van hun behandelingen, in 2011 moet dat vijftig procent worden. Bovendien maakt de minister winstuitkering mogelijk, wat privaat kapitaal naar de zorg kan lokken. Dit alles moet ertoe leiden dat ziekenhuizen in een gezonde concurrentiestrijd goedkopere tarieven gaan rekenen.

Hoeveel Klink hiermee werkelijk bespaart, valt te bezien. De Nederlandse Zorgautoriteit meldde vorig jaar juli dat de prijzen in het vrije b-segment – tot 2008 goed voor twintig procent – inderdaad lager zijn geworden. Het gaat echter om een lichte daling, waarbij de NZa veel slagen om de arm houdt. In december zag het er bovendien alweer minder gunstig uit: de nieuwe, in 2008 pas vrijgegeven behandelingen waren in prijs gestegen. Hoe prijzen én volume zich sindsdien hebben ontwikkeld, wordt later dit jaar duidelijk. Tegenstanders van marktwerking vrezen nog altijd een kos­tenexplosie doordat ondernemende ziekenhuizen meer gaan behandelen. Private financiers wekken sinds de kredietcrisis ook niet meer bij iedereen vertrouwen.

De besparing is daarnaast om een andere reden kwestieus: de uitbreiding van het b-segment zat al in de pen. In december 2007 zei Klink in Zorgvisie: “Als het beeld (van de kosten, red.) positief is, wil ik wel doorgaan naar veertig, vijftig procent in 2010.” Laat het even tot u doordringen: dat is een jaar eerder dan het nu waarschijnlijk gebeurt. De uitbreiding van de vrije prijzen per 2011 is helemaal geen crisismaatregel, maar staand beleid dat nu wellicht wat makkelijker valt door te voeren. Klink toont zich een behendig politicus door met deze marketingstunt echte bezuinigingen op de zorg af te wenden. (Zorgvisie – Krista Kroon)