Deze zorgverlenende organisaties hebben zich georganiseerd in een veelheid aan, wat ik gemakshalve aanduid als ‘koepels’. Er zijn koepels in velerlei soorten en maten: verenigingen van patiënten en professionals, brancheorganisaties, federaties, coöperaties, raden, kringen, netwerken. Verder zijn er toezichthoudende organisaties en organisaties die zich bezighouden met kennisbevordering, onderzoek, kwaliteit, databeheer, richtlijnontwikkeling en ga zo maar door. En er zijn koepels van koepels.
Dat alles bij elkaar levert een jungle aan organisaties op die zelf geen zorg verlenen, maar hier wel invloed op hebben zonder dat direct duidelijk is wat het resultaat is.
Nodeloze dubbelingen
Verder is het niet te voorkomen dat deze koepels ook allemaal met elkaar moeten overleggen, wat een grote hoeveelheid energie en inspanning kost, die niet aan de zorg zelf ten goede komt. En was het nou maar zo dat al die koepels complementair waren, zonder overlap of conflicten, maar dat is niet zo. Er is een veelheid aan nodeloze dubbelingen en overlappende doelstellingen.
Al die koepels hebben zogezegd een broek om op te houden en daarvoor is geld nodig. Ik heb nog nergens een goede rekensom gezien van wat dit woud aan koepels totaal kost, maar het zou mij niet verbazen als de totale kosten oplopen tot honderden miljoenen, zo niet tot meer dan een miljard.
Is het dat waard? Wie het weet, mag het zeggen. Ik betwijfel het. Ik vrees dat er buitengewoon veel energie, tijd en geld weglekt in dit koepelige zorgveld.
Het kan anders
Het constateren van de feiten is één. Interessanter is natuurlijk de vraag of het ook anders en beter kan.
Laat ik een suggestie doen. Er zou een Zorgkamer moeten komen, net zoiets als de Tweede Kamer maar dan voor de zorg. Iedere partij die een belang heeft in de zorg kan zich verkiesbaar stellen middels een afgesproken kiesstelsel. Een derde van de zetels is voor patiënten, een derde voor zorgverleners, een derde voor overige partijen. Alle vormen van belangenbehartiging en beleidsafstemming over de Nederlandse zorg gaan voortaan via de Zorgkamer.
Daarmee is de Zorgkamer de voornaamste gesprekspartner voor de overheid, maar ook het belangrijkste platform voor gesprek tussen zorgpartijen. De Zorgkamer is in principe openbaar. Zorgpartijen die gekozen zijn in de Zorgkamer houden zich uitsluitend bezig met belangenbehartiging en beleidsbeïnvloeding. Dat is hun enige taak en daarvoor krijgen ze een beperkte subsidie. Voor het overige worden alle subsidies aan koepels afgeschaft. Wie nog steeds een koepel wil, kan hem krijgen, maar die betaalt er zelf voor.
Eenvoud, helderheid en transparantie
De Tweede en Eerste Kamer blijft overigens de plaats waar alle wetgeving goedgekeurd wordt. De uitkomsten van beraad in de Zorgkamer worden echter meegewogen, zoals dat nu ook gebeurt wanneer bijvoorbeeld een convenant wordt afgesloten. Op deze wijze ontstaat eenvoud, helderheid en transparantie. Bovendien worden de belangen van alle stakeholders meegewogen.
Zou dat een verbetering zijn? Of heeft u betere ideeën?
Laurens van der Tang
CEO VitalHealth Software