Het Capaciteitsorgaan, opgericht in 1999, berekent telkens voor een aantal jaren op basis van de demografische ontwikkelingen en te verwachten zorgbehoefte de benodigde capaciteit van professionals in de zorg. Daarnaast adviseert en voorziet het orgaan de zorgsector en overheid van informatie met betrekking tot de behoefte aan en de capaciteit van de hiermee gepaard gaande instroom in opleidingen en vervolgopleidingen. Binnenkort komt er een nieuwe raming uit om zo voor de komende jaren goed en voldoende zorgprofessionals op te leiden.

Te veel opgeleid

De afgelopen jaren, vanaf 2010, is met name ingezet op opleidingen die gericht waren voor zorg die verleend wordt in de ziekenhuizen, de zogeheten tweedelijnszorg. Vooral het aantal medisch specialisten dat opgeleid werd, was hoog en naar nu blijkt te hoog. Er is een groot aantal medisch specialisten die geen vaste aanstelling in een ziekenhuis kan vinden en dus noodgedwongen waarnemend werk verricht of zelfs in het buitenland gaat werken. Daarnaast besluiten deze artsen ook om in andere sectoren te gaan werken, bijvoorbeeld als huisarts of specialist ouderengeneeskunde.

Eerste lijn versterken

Wat de VVD betreft moet in deze ramingen meer aandacht komen voor de positionering van opleidingen in de eerstelijnszorg en buiten het ziekenhuis. Deze moeten namelijk de komende jaren versterkt worden met meer tijd voor de patiënt. Dat vraagt om meer focus in opleidingsmogelijkheden, spreiding van opleidingen en omscholing.
Gerichte ramingen dragen bij aan gerichter opleiden. Kijk naar de beroepen die we de komende jaren willen versterken en pas de ramingen hierop aan en richt opleidingen op zo’n manier in dat de match tussen opleiding en werkvloer versterkt wordt.
Kijk ook naar gerichte spreiding van opleidingsmogelijkheden, zodat zorgprofessionals in hun eigen omgeving aan de slag kunnen.

Gerichter omscholen

Om gerichter opleiden te versterken, moet daarnaast gerichter omscholen de norm worden. Maak het aantrekkelijk voor zorgprofessionals om zich te laten omscholen in tekortberoepen. Daarin zijn de afgelopen jaren al mooie stappen gezet, maar extra urgentiebesef zou goed zijn.
Want in deze tijden van krapte op de arbeidsmarkt en krapte in het aantal zorgprofessionals buiten de ziekenhuizen is het niet te verkroppen dat we treuzelen om de bestaande, goede initiatieven tot opleiden en omscholen te ondersteunen en aan te moedigen.

Prioriteit en urgentie geven

Mijn oproep aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is dan ook om prioriteit en urgentie te geven aan het opleiden, omscholen, stimuleren van taakherschikking en (nog) beter ondersteunen van zorgprofessionals die werkzaam zijn buiten de ziekenhuizen. Mogelijk voor een minister die als medisch specialist werkzaam was in een ziekenhuis wat wennen, maar ik zie dat hij al steeds meer de zorg buiten dit ziekenhuis in werkbezoeken verkent en erkent. Dus zet deze beweging voort en wacht niet af, maar handel nu!

Door: Jacqueline van den Hil, lid van de Tweede Kamer der Staten Generaal namens de VVD-fractie