De maatschappelijke onderneming is een organisatie die een maatschappelijk belang nastreeft. Het gaat om bijvoorbeeld een school, ziekenhuis, verzorgingshuis of woningcorporatie. De bewindslieden verwachten dat particulieren, gemeenten, goede doelenorganisaties en bijvoorbeeld zorgverzekeraars geld op tafel zullen leggen voor een participatie.
Winstuitkering beperkt
Bij de rechtsvorm van de maatschappelijke onderneming hoort een aantal eisen voor de omgangsvormen met de aandeelhouders, “winstbewijshouders” genaamd. Zij mogen een commissaris of lid van de raad van toezicht voordragen en ze mogen de voltallige raad van toezicht naar huis sturen. Ook moeten zij goed geïnformeerd worden over belangrijke beleidszaken. Dat is allemaal prijzenswaardig zolang de governance professioneler wordt. Alleen jammer dat het uitkeren van winst niet onder normale omstandigheden kan plaatsvinden. Er zijn tal van beperkende voorwaarden aan verbonden. Zo gaat het kabinet nog bepalen over welke activiteiten je winst mag uitkeren.
Gemiste kans
Het gevaar is dat straks alleen de kneusjes zich omvormen tot een maatschappelijke onderneming. Noodlijdende zorgorganisaties die nergens aan geld kunnen komen, kunnen als laatste redmiddel de nooduitgang van de maatschappelijke onderneming kiezen. Goed draaiende zorgorganisaties zullen waarschijnlijk geen trek hebben in het gedoe dat erbij komt. Die regelen hun geldzaken het liefst zelf en ook hoe ze nieuw kapitaal aantrekken. Investeerders met een verfrissende kijk op de organisatie van de gezondheidszorg zoals het Duitse Rhön-Klinikum en het Zweedse Capio haal je met de nieuwe rechtsvorm niet binnenboord. Dit is een gemiste kans om de Nederlandse zorg een kwaliteits- en doelmatigheidsimpuls te geven. (Zorgvisie – Eric Bassant)
Lees ook:
Onverantwoord ondernemen
Zorginstellingen mogen winst uitkeren
DSW: ‘Plan Klink te sneu voor woorden’