En in diezelfde week voorspelt de Organisatie voor ict-leveranciers in de zorg (OIZ) een grote ict-chaos bij zorginstellingen per 1 januari 2015. Veel zorgaanbieders zullen hun automatisering niet op tijd op orde hebben voor de nieuwe manier van communicatie met gemeenten en zorgverzekeraars.
Dat denk ik ook. Maar erger nog, ik verwacht dat met de transitie naar Wmo, Zvw, Jw en Wlz een administratief monster voor de komende jaren is gecreëerd.
Gemeente wordt financier
De Wmo maakt van gemeenten financiers van zorgorganisaties. De doelstelling is een betere zorg; want, zo is de gedachte, gemeenten staan dichter bij de cliënt dan de centrale overheid. Op zich is hier veel voor te zeggen. Echter, de administratieve kant van deze transitie is een ongelofelijk grote ingreep. De impact daarvan wordt onderschat. Zorgorganisaties moeten vier verschillende administraties, berichtenstromen en declaratiewijzen implementeren. Dat is opmerkelijk, aangezien de overheid al jaren roept dat ze de bureaucratie en administratieve lasten wil verminderen. Veel gemeenten introduceren nu hun eigen contracten, zienswijzen en afrekenmethodieken. Ze zijn die aan het implementeren en zullen ze de komende jaren verder optimaliseren.
70.000 combinaties
Een gevolg is dat zorgorganisaties hun processen en ict moeten afstemmen op al die uiteenlopende eisen van de verschillende gemeenten. In Nederland zijn meer dan 400 gemeenten en voor de Wmo-producten zijn landelijk achttien productcategorieën vastgesteld. Tel daarbij op dat gemeenten nog tien zelf bedachte zorgproducten hebben en je komt uit op meer dan 70.000 combinaties. Sommige zorgorganisaties hebben met een beperkt aantal gemeenten te maken, maar grotere zorgverleners werken in wel meer dan 200 gemeenten. Hun zorgsysteem moet dus kunnen communiceren met de systemen van al die gemeenten. Gebeurt dat niet, dan kunnen zorgorganisaties de geleverde zorg niet declareren en zouden ze zo maar eens de salarissen niet meer kunnen betalen.
Een bevoorschotting lijkt geregeld te zijn, maar het is de vraag of en hoe lang die kan worden uitgevoerd. Er zijn nu al zorgorganisaties die besloten hebben om te stoppen met bepaalde activiteiten of als onderaannemer te functioneren. Daardoor komen er vele honderden mensen op straat te staan. De officiële lezing luidt dat dit komt door de bezuinigingen die de overheid oplegt. Dat is slechts een deel van de waarheid. Wat daarbij hoort is dat het administratieve proces te ingewikkeld wordt om nog effectief en rendabel zorg te kunnen leveren.
Boekhouder regeert
Er zijn gemeenten die nog weinig idee hebben hoe ze gegevens aangeleverd willen krijgen voor de zorgverantwoording en declaraties. Softwareleveranciers die systemen van de gemeenten onderhouden, zijn daardoor niet op tijd klaar met aanpassingen. Hoe kunnen zorgorganisaties zich dan voorbereiden om ook na 1 januari 2015 zorg te kunnen blijven verlenen en declareren? Er is geen opgelegde standaard voor uitwisseling van gegevens tussen gemeenten en zorgorganisaties. Iedere gemeente mag dit voor zichzelf bepalen. Dat is vreemd, aangezien nu de continuïteit van de zorgverlening en daarmee de volksgezondheid op het spel staat. De gevleugelde uitspraak ‘Bij gebrek aan visie regeert de boekhouder’ gaat hier op. Zorgorganisaties zullen veel geld kwijt zijn aan de implementatie van al dit administratieve gedoe dat de ‘boekhouders’ van derden hebben bedacht. En, hoeveel zorgorganisaties kunnen in maart nog de salarissen betalen? In februari moeten ze declareren over januari, dus dan gaan ze de gemeenten facturen sturen. Hoe gaat er gecontroleerd worden, wanneer gaat er betaald worden?
Te laat
Keijzer en Meurs willen minder bureaucratie. ActiZ maakte zich kwaad namens haar leden. Eigenlijk hadden ze een paar jaar eerder, samen met hun achterban, hierop moeten insteken: ‘Transitie: prima, maar dan ook een administratieve lastenvermindering’.
Dat sommige ict-leveranciers hun prijzen zo verhogen, dat begrijp ik wel.
Hans ter Brake, productmarketingmanager bij UNIT4
Transitie langdurige zorg
De AWBZ gaat in delen over naar de Wmo en de Zorgverzekeringswet. Ook de Participatiewet en de Wet jeugdzorg worden gedecentraliseerd. Hoe verloopt deze enorme stelselwijziging?
Bekijk het dossier
Kunnen we niet gewoon weer een papieren factuurtje opstellen en, vooruit, per e-mail verzenden?
Wellicht gaat nu de ‘complexity theory’ bewezen worden: het systeem implodeert door inefficiëntie. Waarschijnlijk halen de meeste zorgaanbieders maart 2015 nog wel. Daarentegen worden mei en juni 2015 interessant. In mei moet bovenop het salaris ook het vakantiegeld betaald worden en in juni volgt dan de hogere loonbelasting. Ben benieuwd of instellingen dat kunnen betalen.
Als je al ziet hoe ingewikkeld als zorgverlener het werken met Vecozo is….. veel succes. Dan heb je te maken met een dienst voor meerdere zorgverzekeraars voor declareren. Je kunt het uiteraard nog wel allemaal met de hand gaan doen…..
En dat is de zoveelste organisatie met voldoende kijk op de zaken die constateert dat de hervorming van de langdurige zorg (HLZ) zal gaan leiden tot ernstig ongewenste zaken, dan wel stelt dat de HLZ helemaal niet zo hard nodig was.
Andere organisaties waren onder andere het Centraal Administratiekantoor, het Sociaalcultureel Planbureau, Vrijwilligerswerk Nederland, de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur en de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg.
En niet te vergeten: het ministerie van VWS zelf. Dat vond uit onderzoek dat het percentage ouderen dat hun intrek nam in verzorgingshuizen vanzelf al sterk afnam tussen 1980 en 2010 — van 48 naar 13%!
Voor het hele verhaal, zie https://gezondezorg.org/ouderenzorg.