De start van het elektronisch cliëntendossier (ecd) was de digitalisering van de papieren map waarin alle cliëntgegevens werden genoteerd. Van echte standaardisering was destijds geen sprake. Met als gevolg dat de verschillende partijen in de zorg nu nog steeds uitwisselingsproblemen ervaren. Ieder gebruikt immers zijn eigen patiënten- of cliëntendossier, wat een vlotte elektronische samenwerking bijna onmogelijk maakt. Sterker nog, dankzij de verscheidenheid aan digitale dossiers gaan er nog steeds patiënten met een papieren map op de buik de ambulance in.

Op elke locatie het juiste inzicht

De enige mogelijkheid om het werk in de zorg simpeler te maken, is door te kijken naar automatisering en naar de mogelijkheden om de onderlinge samenwerking te verstevigen. Want zorgverlening vindt niet op één plek plaats. Daarom is het van belang dat iedere zorgmedewerker op elke mogelijke locatie het juiste inzicht heeft in het dossier van de patiënt of cliënt, of dat nu thuis is, in het ziekenhuis, in een zorginstelling of bij de huisarts.

In een branche waar het personeelstekort al tijden nijpend is, zorgt het simpeler maken van de zorg door automatisering en onderlinge samenwerking voor een welkome lastenverlichting. Nieuw personeel, als dat er al komt, is nooit voldoende en op tijd te scholen. Niet in de huidige situatie en ook niet in de nabije toekomst, als je afgaat op de voorspellingen met betrekking tot de vergrijzing in ons land.

Zorg wordt netwerkzorg

De tijd dat de ene zorgverlener de gegevens en behandelingen uitprint zodat de andere zorgverlener ze kan overtypen in het eigen dossier gaat veranderen: zorg wordt netwerkzorg, die vanuit regio’s georganiseerd wordt en waarbij de infrastructuur wordt gedeeld. Dat zien ze ook in de politiek, zo blijkt uit de brief van minister De Jonge van 20 december 2021 aan de Tweede Kamer: ‘Voor het leveren van goede zorg is het nodig om bestaande infrastructuren op elkaar aan te sluiten zodat door heel Nederland de benodigde informatie kan worden uitgewisseld.’

eOverdracht

In het kader van de InZicht-regeling moet eOverdracht voor 1 januari 2023 gerealiseerd zijn. Maar vanuit de overheid is er geen landelijk aangewezen infrastructuur aanwezig en zijn er geen richtlijnen opgesteld. Daar komen nu wel meer randvoorwaarden voor, gericht op generieke voorzieningen rondom infrastructuur, maar vooralsnog is ieder initiatief voor gegevensuitwisseling ingericht op een eigen infrastructuur. Elke toepassing krijgt een nieuw ontwerp, in plaats van dat gedeelde componenten met elkaar communiceren. Zo zijn PGO en eOverdracht twee gescheiden zaken, terwijl het doel is dat ze samenwerken en met elkaar communiceren.

Om de vereiste automatiseringsslag te faciliteren en een goede gegevensuitwisseling te realiseren, heeft een collectief van softwareleveranciers in 2018 Nuts opgericht. Bij Nuts is de infrastructuur leidend, ongeacht het doel, en ze stijgt boven alle partijen uit. De opzet is open source en iedereen draagt eraan bij. Met deze decentrale infrastructuur kan iedereen communiceren, direct van bron naar doelsysteem. Dankzij al deze voorwaarden is Nuts een concept waarin ik geloof.

Mooie resultaten

Er is al flink wat vooruitgang geboekt in de ontwikkeling van de decentrale infrastructuur en in de uitwisseling van gegevens. Zo zijn er technische aanpassingen gedaan om de ecd’s meer open te maken, met een API-first strategie om gegevensuitwisseling mogelijk te maken. Ook is er deelgenomen aan proeftuinen waarbij een succesvolle gedigitaliseerde overdracht van verpleegkundige patiëntgegevens is gerealiseerd tussen ziekenhuizen en vvt-organisaties. En tijdens de meest recente hackathon vond data-uitwisseling plaats van bron- naar doelsysteem, zonder verplichte tussenkomst van een platform. Deze ontwikkelingen laten mooie resultaten zien in de weg naar een volledig digitale overdracht in de zorg.

Nuts-standaarden

De wil om op een open wijze samen te werken aan een decentrale infrastructuur blijkt uit de intentieverklaring die is ondertekend door softwareleveranciers in de care. De negen aangesloten softwareleveranciers in de langdurige en ziekenhuiszorg, waaronder PinkRoccade Care, zullen gebruik gaan maken van de Nuts-standaarden voor eOverdracht. En dat is een duidelijk signaal naar de zorgorganisaties: met de Nuts-infrastructuur krijgen zorgbestuurders de garantie dat de gegevens van de cliënt veilig en volgens alle wettelijke eisen elektronisch worden overgedragen aan een andere zorginstelling.

Het mooie van het concept is misschien dat – in principe concurrerende – leveranciers zelf op zoek zijn gegaan naar de beste oplossing voor de zorg. Doordat het rijk geen richtlijnen heeft opgesteld voor een landelijk aangewezen infrastructuur voor eOverdracht is er een samenwerking ontstaan die enkel een gezamenlijke belang dient: samen op toekomstbestendige wijze de zorgketen organiseren. En het belangrijkste: deze infrastructuur voor netwerkzorg komt iedereen ten goede. De term Nuts is niet voor niets gekozen.

 Door: Thijs van Lienen, Solutions Architect bij PinkRoccade Care