Het is positief dat de verpleeghuiszorg volgens de Inspectie vooruitgang boekt op het gebied van hygiëne en infectiepreventie. Zo concludeert de inspectie dat bijna alle zorgprofessionals hun pols- of handsieraden op het werk afdoen en houden, zodat zij hun handen goed kunnen desinfecteren of wassen. Ook weten zij hoe ze hun kleding op de juiste manier moeten wassen en dragen tijdens hun werk. Verder ziet de Inspectie dat er in alle woningen en in de meeste leefruimtes van de bezochte verpleeghuizen handalcohol aanwezig is. Tot slot is het goed nieuws dat alle locaties uit de steekproef een eigen infectiepreventie- en/of hygiënecommissie hebben.

Infectiepreventie

Binnen het programma ‘Samen werken aan infectiepreventie’ helpen coaches zorgorganisaties met hun vraagstukken op het gebied van infectiepreventie. In de afgelopen jaren hebben ze veel organisaties onder meer ondersteund bij het inrichten en verbeteren van die infectiepreventiecommissies. In de praktijk zien we dat infectiepreventie en hygiëne vaak pas écht aandacht krijgen als er een acute dreiging is, zoals bij corona of het norovirus. Terwijl je er áltijd aandacht aan zou moeten besteden.

En dat is ook precies waarom deze infectiepreventiecommissies zo belangrijk zijn; zij zetten hygiëne en infectiepreventie doorlopend op de kaart binnen zorgorganisaties. Dat moet ook, want juist bij kwetsbare bewoners kan een virusuitbraak grote gevolgen hebben. Zo’n uitbraak komt altijd onverwacht, daar moet je als organisatie goed op voorbereid zijn. Net als de inspectie zien wij daar ruimte voor verbetering. Vooral het vasthouden van aandacht is belangrijk.

Rol deskundige

De Inspectie wijst er ook op dat het betrekken van een deskundige infectiepreventie helpt om de basishygiëne goed op orde te hebben. Ook dat onderschrijf ik van harte. Het is niet voor niets dat we een poule met deskundigen infectiepreventie hebben die we in het programma inzetten voor specifieke vragen vanuit zorgorganisaties over bijvoorbeeld het maken van protocollen en werkinstructies. Ook werken we nauw samen met de VHIG, de beroepsvereniging van deskundige infectiepreventie. Deze samenwerkingen laten keer op keer zien dat ze echt van meerwaarde zijn. En laten we de belangrijke rol van de kwaliteitsverpleegkundige ook niet vergeten.

Aanbevelingen

De inspectie komt ook met bruikbare aanbevelingen om infectiepreventie te verbeteren, zoals controle op de houdbaarheid van hand-desinfectants en pbm, de schoonmaak van cliëntgebonden materialen en de opslag van steriele middelen. Punten die de aandacht verdienen, maar hiermee zijn we er zeker nog niet. Om infectiepreventie succesvol te borgen moeten organisaties zorgen voor een goede bijbehorende structuur en cultuur en samenwerking op alle niveaus. Mijn advies? Ga regelmatig na of het vastgesteld beleid en de richtlijnen in de praktijk daadwerkelijk worden uitgevoerd. Neem regelmatig de proef op de som in de praktijk. En denk toekomstgericht! Want de informele zorg zal steeds verder toenemen – ook in de verpleeghuiszorg – en ook zullen steeds meer mensen thuis wonen.

Wat heeft dit voor weerslag op de infectiepreventie en vraagt dit ook niet om een nieuwe aanpak? Ik ben benieuwd hoe de lezers van Zorgvisie hierover denken. Ik hoor het graag, want de komende jaren moeten we hier samen verder mee aan de slag.

Door Annemarie Baars, programmaleider van Vilans