Vijf jaar geleden alweer, werd definitief besloten de wet BIG-2 niet door te laten gaan. In die wet werd geopperd om functieverdeling naar aanleiding van de opleiding mogelijk te maken. Er ontstond ophef over aparte functiebeschrijvingen voor de mbo- en hbo-verpleegkundigen.

Regieverpleegkundige

De term ‘regieverpleegkundige’ kwam voorbij, en de inservice-opgeleide verpleegkundige zou daarmee op niveau 4 komen. Omdat hiermee voorbijgegaan werd aan ervaring en genoten opleidingen, hadden veel verpleegkundigen hier moeite mee.

Verschillende ziekenhuizen gingen aan de gang met zogenaamde proeftuinen, waar onderscheid werd gemaakt in de taken van mbo (inservice)- en hbo-verpleegkundigen. Ook hier werd de term regieverpleegkundige naar voren geschoven.

Sommige instellingen nemen alle verpleegkundigen op niveau 6 (hbo) aan als regieverpleegkundige, of laten ook niveau 5 solliciteren op deze functie. Vaak staat die functie gelijk aan de bekende ‘senior verpleegkundige’-functie of verpleegkundige met kennis van onderzoek en implementatie.

‘Op niveau’

Bij andere instellingen mochten de ervaren mbo-/inservice-verpleegkundigen een aanvullende opleiding doen om ook op het ‘niveau’ van een regieverpleegkundige te komen. Ondanks de bak aan ervaring die ze al hadden. Zelfs hbo-opgeleide verpleegkundige met een ouder diploma moesten de aanvullende opleiding doen om als regieverpleegkundige aan de slag te mogen.

Dit komt allemaal door de constante veranderingen in opleidingsland. Keer op keer wordt er gevonden dat oude opleidingen niet meer voldoen. En steeds vaker wil men verpleegkundigen laten meewerken aan wetenschappelijke onderzoeken, evidence based practice, werkgroepen en klinisch redeneren.

Zorgen voor de patiënt

Ontwikkelen is goed, natuurlijk. Maar laten we daarbij niet voorbijgaan aan de kern van het vak: zorgen voor de patiënt. Ook in de beroepscode staat de patiënt centraal. Wordt daar in toekomstige opleidingen nog wel genoeg aandacht aan besteed? Verpleegkundigen moeten áán het bed blijven staan, zonder (te) veel van hun tijd kwijt te zijn aan andere en nieuwe taken.

De wildgroei aan niveaus, opleidingen, doorgroeimogelijkheden en beloningsschalen helpt niet. In 2033 is er volgens de laatste inzichten van Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn een geschat verpleegkundigentekort van 190.000. Een onmogelijk toekomstbeeld kun je wel stellen.

De druk is te groot

Veel instellingen krijgen komend jaar weer een nieuwe cao, de druk is groot voor de hele sector. Het vak van verpleegkundige behoort tot de zware beroepen waarbij doorwerken tot je pensioen een hele opgave is. Met de huidige werkdruk is dat vaak zelfs onmogelijk. Een 40-urige werkweek of uitsluiten van zzp’ers is ons inziens dan ook geen reële optie.

Ook de ontwikkeling in de beroepsprofielen met de bijbehorende beloningen geeft veel druk en maakt dat sommige verpleegkundigen kiezen om als zzp’er te werken. We móeten van deze druk af. De zorg lijdt hieronder, detacheringsbureaus halen veel geld uit de zorg en er is wildgroei in zorgpersoneel met een diversiteit aan diploma’s (al dan niet passend bij de functie).

Slecht imago

Het imago van de zorgsector en zzp’ers in de zorg wordt er hierdoor niet beter op. Een duidelijker systeem met helder te toetsen kennis en vaardigheden maakt het beheersbaarder. Waardeer de verpleegkundige, en zorg voor gepaste regie en eigenaarschap.

Helaas is er in de plannen van het nieuwe kabinet geen ruimte voor de broodnodige financiële injectie en zijn het nog steeds de zorgverzekeraars die aan de touwtjes trekken. Helaas zullen de poppetjes die aan de touwtjes bungelen hier de dupe van zijn. Niet alleen het zorgpersoneel maar ook de patiënt!

Door Margret Kortooms en Anneke Schrap, verpleegkundigen algemeen ziekenhuis