De E-healthmonitor 2023 laat zien dat hybride zorg, een combinatie van fysieke en digitale (zelf)zorg, een reëel antwoord biedt op de genoemde uitdagingen. Toch wordt het potentieel hiervan nog onvoldoende benut. Dit artikel belicht waarom hybride zorg cruciaal is, wat de praktische voordelen zijn, en hoe we samen kunnen zorgen voor een toekomstbestendige eerstelijnszorg.
Praktische voordelen
Wij werken aan een toekomst waarin binnen vijf jaar 50 procent van de zorg voor chronische patiënten digitaal verloopt. Dit hybride model, dat het beste van digitale en fysieke zorg combineert, biedt de ideale balans: fysieke zorg blijft beschikbaar waar nodig, terwijl digitale tools eenvoudige zorgvragen afhandelen en administratieve druk verlagen. Dit biedt patiënten sneller toegang, beter overzicht en zorgverleners meer ruimte voor spoedzorg en complexe casussen.
Uit intern onderzoek bij Arts en Zorg blijkt dat de inzet van hybride zorg de druk op huisartsen en doktersassistenten fors kan verlagen omdat tot 75 procent van de zorgvragen online kan worden beantwoord. Een sprekend voorbeeld hiervan is de implementatie van een AI-klachtenchecker, die patiënten in staat stelt hun symptomen in te voeren en direct advies te krijgen over de urgentie en mogelijke vervolgstappen.
Wat houdt hybride zorg tegen?
Hoewel de voordelen duidelijk zijn, blijkt uit de E-healthmonitor dat slechts 30 procent van de huisartsen telemonitoring toepast. Veel patiënten blijven onbekend met digitale tools zoals persoonlijke gezondheidsomgevingen (pgo’s) of staan er huiverig tegenover. Daarnaast kampen zorgverleners met technische obstakels, zoals de integratie van digitale systemen met bestaande zorgprocessen en een gebrek aan vertrouwen in nieuwe technologieën. Ook zorgen over privacy en gegevensbeveiliging spelen een belangrijke rol bij de acceptatie van digitale zorg. Er is dus meer nodig dan alleen technologische innovaties: we moeten ook investeren in vertrouwen en transparantie.
Scholing en ondersteuning voor zorgverleners
Dat begint bij zorgverleners. Zij moeten technologie vertrouwen en effectief gebruiken. Dit vraagt om scholing in digitale vaardigheden en gebruiksvriendelijke systemen die werkdruk verlagen in plaats van verhogen.
Patiënten meenemen in de verandering
Ook voor patiënten zijn vertrouwen en gemak essentieel. Heldere communicatie en begeleiding bij digitale tools, zoals pgo’s, kunnen hen helpen de voordelen van hybride zorg te ervaren. Denk aan introducties op maat en laagdrempelige support. Daarnaast moeten patiënten goed geïnformeerd worden over de privacy- en beveiligingsmaatregelen die worden getroffen bij het gebruik van digitale zorg. Dit helpt hen de stap naar digitale zorg gemakkelijker te maken.
Samen bouwen aan de zorg van morgen
Hybride zorg is geen doel op zich, maar een middel om de kracht van de eerstelijnszorg te behouden. Het vraagt om een gezamenlijke inspanning van zorgverleners, beleidsmakers en technologieontwikkelaars. Laten we nú investeren in slimme oplossingen die de zorg toekomstbestendig maken. Zo bouwen we aan een zorgsysteem dat niet alleen toegankelijker wordt, maar ook duurzaam is in het licht van toekomstige uitdagingen.
Paulus Lips is huisarts en bestuurder bij de Arts en Zorg Groep. Sinds juni 2024 is hij ook bestuurslid bij brancheorganisatie InEen, waar hij zich inzet voor versterking en innovatie binnen de eerstelijnszorg.