Zelden zag ik zoveel eensgezindheid onder experts als tijdens het rondetafelgesprek in de Tweede Kamer van de Kamercommissie VWS op 10 maart. Onderwerp van gesprek: de arbeidsmarkt in de zorg. De arbeidsmarkt in zorg én welzijn zou een beter vertrekpunt zijn geweest. Want daar zit de crux: meer welzijn leidt tot minder professionele zorgvragen.

We zien nu al dat de zorgvraag groter is dan het professionele zorgaanbod. We hebben simpelweg niet genoeg professionals om aan de vraag te voldoen. De vraag naar zorg verlagen is de beste oplossing voor het arbeidsmarktvraagstuk. En dat is niet eenvoudig. Naast meer aandacht voor welzijn, dragen minder armoede en schulden en meer en betere huisvesting en zorgzamere buurten veel bij.

Opvallend punt bij alle zorg- en welzijnstransformaties is het ontbreken van de transformatie van werk daarbinnen. Wel 2,8 miljard euro reserveren voor transformaties van zorg en welzijn, maar nauwelijks oog hebben voor wat dat vraagt van professionals. Wat hebben zij nodig om mee te veranderen? Hoe kunnen zij het morgen anders doen dan vandaag? Niet alleen met sociale en technologische innovaties, maar juist ook in hun rol in het verbinden van de formele en informele zorg. Zij zijn het die bewoners, cliënten of patiënten en hun naasten spreken. Dat vraagt tijd voor het andere gesprek en andere vaardigheden. Kortom, investeer in veranderkracht.

Vicieuze cirkel

Dat het kabinet en de minister van VWS in 2026 en 2027 bezuinigen op regionaal arbeidsmarktbeleid, is in dit licht onbegrijpelijk. Dit dreigt de toch al nijpende tekorten in zorg en welzijn te verergeren. En leiden tot minder regionale samenwerking om de beweging naar ‘de voorkant’ te maken, minder instroom en behoud van talent, minder investeren in veranderkracht van de professional. Het dreigt een vicieuze cirkel te worden: minder middelen, minder samenwerking, minder goede zorg en welzijn.

Met klem daarom mijn oproep aan de Tweede Kamer om de regionale bezuinigingen terug te draaien en extra te investeren in opleiden en behoud van welzijns- en zorgmedewerkers. Alleen door langjarig te blijven investeren, zorgen we ervoor dat we ook in de toekomst voldoende en goed opgeleide professionals hebben. Zo maken we de beweging naar welzijn, gezondheid en preventie echt mogelijk.

Door Jelle Boonstra, directeur-bestuurder van RegioPlus