Dat kantelen blijkt onder andere uit de modelverordening die de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) onlangs presenteerde. Onder deze verordening is het goed mogelijk dat de ene 81-jarige burger met artritis twee uur hulp krijgt, terwijl zijn 81-jarige buurman met artritis slechts een uur huishoudelijke hulp ontvangt. Rechtsongelijkheid volgens velen. Gezond verstand volgens de VNG. Want waarom zou die ene buurman die wél genoeg gespaard heeft niet zelf voor een uurtje hulp kunnen betalen?

Zorgzwaartepakketten

Een ander voorbeeld van de kanteling van ‘recht hebben op’ naar ‘kijken wat er nodig is’, is een uitspraak van de rechter in Den Bosch. Dat ging over zorgzwaartepakketten. Een dame had zzp-5 toegewezen gekregen van het CIZ, maar daar kon de zorgorganisatie niet genoeg zorg voor leveren. De rechter oordeelde dat een vast cliëntenprofiel, zoals een zzp, nooit de enige basis kan zijn voor een indicatie. Met andere woorden: het aantal uren zorg hangt ook af van de individuele situatie.

Obsessie

Deze argumentatie ligt zo voor de hand dat je je afvraagt waarom bijvoorbeeld in de Wmo niet van begin af aan is geregeld dat gemeenten met zorgvragers om de tafel gaan zitten om te kijken wat er echt nodig is. Waarom zijn er zorgzwaartepakketten als je ook gewoon kunt regelen dat er voldoende zorg is voor iemand? Volgens mij is er een simpel antwoord: onze obsessie met ‘recht hebben op’. Het mag duidelijk zijn dat ik hier geen fan van ben. Zelfs niet nu cliëntenorganisaties panisch zijn voor het overhevelen van begeleidingsfuncties uit de AWBZ naar de Wmo. In de AWBZ is begeleiding iets waar je recht op hebt terwijl dit straks onder de gemeente slechts een voorziening zal zijn. Volgens criticasters kan dit alleen maar misgaan. Ik zeg: laten we dat nou eerst maar eens aanzien en onthouden dat de tijd van ‘recht hebben op’ voorgoed voorbij is. (Zorgvisie – Wouter van den Elsen / Twitter)

Lees meer:

Weblog van Wouter van den Elsen