In de stad Tampere functioneert sinds 2002 een heup- en kniekliniek die een groot deel van Finland bedient; de Coxa kliniek. Twintig orthopeden doen er jaarlijks 3500 operaties. In 2010 bezocht ik de kliniek en schreef er een artikel over in Medisch Contact.

Verbetering kwaliteit en doelmatigheid

De kliniek kwam tot stand doordat orthopeden uit vijf ziekenhuizen hun werk centraliseerden op het terrein van het academisch ziekenhuis van Tampere. Dit om de kwaliteit en doelmatigheid te verbeteren. En met succes. De postoperatieve infecties gingen omlaag: in 2010 kwamen die uit op 0,1 procent tegen 1 à 2 procent elders in Finland. Zorgpaden, reductie van het aantal soorten implantaten en kwantumkortingen daarop leverden tal van besparingen op. De kliniek werkt met een web-based patiëntendossier. Dat maakt het mogelijk om alle diagnostiek elders uit te voeren evenals de nazorg. Alleen de operaties vinden plaats in de Coxa kliniek.

Gedeeld eigenaarschap

De orthopeden zijn voor 20 procent eigenaar van de Coxa kliniek: de andere 80 procent eigendom ligt bij de ziekenhuizen. De orthopeden werken voor een vast jaarbedrag. Indien de productie hoger is dan begroot, ontvangen zij tot een maximum van 10 procent een hoger inkomen.

Twee best practices in Nederland

De Coöperatie Heelkunde Friesland (CHF) is voortgekomen uit de maatschappen chirurgie van de vier Friese ziekenhuizen: het Medisch Centrum Leeuwarden, de Antoniusgroep te Sneek, Nije Smellinge te Drachten en Tjongerschans te Heerenveen. Bij de CHF werken 34 chirurgen: 30 maten die vier chirurgen in loondienst hebben. Zij draaien gezamenlijk kwaliteitsprojecten, maken plannen voor centralisatie van bepaalde ingrepen en vervangen elkaar. Deze maanden houdt de regiomaatschap zich bezig met het vraagstuk van spreiding en concentratie van acute zorg in Friesland.

De Maatschap Radiologie Oost-Nederland (MRON) is voortgekomen uit de fusie van maatschappen radiologie van Medisch Spectrum Twente (Enschede en Oldenzaal), Ziekenhuisgroep Twente (Almelo en Hengelo) en Streekziekenhuis Koningin Beatrix (Winterswijk). Inmiddels zijn ook de nucleair geneeskundigen van de locaties MST en ZGT toegetreden tot MRON. Belangrijke activiteiten betreffen hier behalve de herverdeling van taken, de ontwikkeling van gezamenlijke software om foto’s, echo’s, scans en films uit te wisselen en de gezamenlijke inkoop van röntgenapparatuur.

Enthousiasme bij Nederlandse orthopeden

Het verdienmodel, de aandeelhoudersconstructie en het web-based dossier van de Coxa kliniek vormen een wenkend perspectief. Ik wacht op een Nederlandse regiomaatschap van orthopeden die voor een vergelijkbaar aantal ziekenhuizen werkt en met een vergelijkbare jaarlijkse productie als de Coxa kliniek. Dat voorstel deed ik op donderdag 24 januari bij de opening van het Jaarcongres van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging met thema de innovatie van de orthopedische zorg.

Al op de terugreis van het NOV-jaarcongres ontving ik van diverse orthopeden berichtjes met een verzoek om verder te praten over een regiomaatschap.