De inkt van het IZA is inmiddels opgedroogd, zelfs de huisartsen hebben hun handtekening gezet. Nu is de regio aan de beurt. Alle zorgkantoorregio’s moeten de regioplannen voor hun ‘impactvolle transformatie’ gaan opstellen of actualiseren. Eind dit jaar moeten die netjes worden ingeleverd bij de NZa. Ook kan het cashen nu beginnen: er ligt immers 2,8 miljard euro aan transformatiegeld klaar voor de regionale samenwerkingsverbanden.
Burgervertegenwoordiging
In de IZA-richtlijnen staat: ‘Het opstellen van het regioplan gebeurt gezamenlijk door een afvaardiging van relevante zorgaanbieders, burger-/patiëntvertegenwoordigers, zorgprofessionals, zorgverzekeraars en gemeenten’. Nu stond zoiets ook in de voorwaarden voor de JZOJP-regeling. Daar is vanuit burgerperspectief jammer genoeg slechts heel matig invulling aan gegeven. Enkele uitzonderingen daargelaten, deed nergens een goede burgervertegenwoordiging mee, laat staan dat die meedeed in de verdeling van de financiën.
Gelijkwaardig en evenredig betrokken
Hoe ziet die goede burgervertegenwoordiging er dan uit? Onlangs hebben NLZVE, LOC Waardevolle zorg en de Seniorencoalitie, bestaande uit de ouderenbonden ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM, hierover een brief geschreven aan Ernst Kuipers. De boodschap was: bij een goede burgervertegenwoordiging zitten burgers in al hun rollen aan tafel: patiënt bij de huisarts of de specialist, cliënt van de langdurige zorg en jeugdzorg, oudere en vertegenwoordiger van burgercollectieven. En: er is niet slechts sprake van inspraak, de burger wordt in al deze hoedanigheden vanaf het begin gelijkwaardig aan tafel uitgenodigd en is evenredig betrokken in de planvorming, uitvoering, monitoring én evaluatie.
In overleg met de burger
Waarom is dit belangrijk? Nou, het gaat immers om de burger. Nu het zorglandschap, met ondersteuning van enorme stapels euro’s, grondig wordt herzien, is het van groot belang dat die wijziging niet over de hoofden van burgers heen gebeurt, maar in goed overleg mét die burger. Sterker nog, alleen een goede samenwerking met burgers, die al lang hebben aangetoond dat ze bereid en in staat zijn een fors deel van de onderlinge zorg en ondersteuning op zich te nemen, zal de omvang en impact van het huidige zorginfarct kunnen beperken.
Zorgtransformatie
Zonder een goede burgervertegenwoordiging zullen de miljarden aan transformatiemiddelen ervoor zorgen dat de broodnodige échte zorgtransformatie juist níet tot stand komt. U leest het goed: zomaar meer geld in het systeem pompen zal juist leiden tot het in stand houden van het huidige systeem en tot het frustreren van maatschappelijke initiatieven die het systeem kunnen ontlasten.
Mocht u zelf betrokken zijn bij een regionaal samenwerkingsverband en niet weten wie u namens de burger aan tafel zou moeten uitnodigen, neem gerust contact met mij op en ik maak u wegwijs.
