Bestuursvoorzitter John Bergs van de Vitalis Zorg Groep in Eindhoven spreekt stevige taal (pagina 8). Hij bruist van de ideeën. Maak mantelzorg fiscaal aftrekbaar; verstrek renteloze leningen aan ouderen opdat zij partij zijn op de overspannen woningmarkt. De zorgaanbieder verbindt de zorgverlening met een actief vastgoedbeleid en heeft activiteiten verdeeld over drie werkmaatschappijen: een zorggroep, een woningcorporatie en een residentiële stichting. De opbrengsten van de luxe woonvoorzieningen, die eigendom zijn van de residentiële stichting, laat Vitalis volgens het Robin Hood-principe terugvloeien naar de zorg.
Ondernemerschap, in bovenstaand voorbeeld in dienst van zorgvragers, kan volstrekt andere vormen aannemen. Stel: een medisch specialist die nauw betrokken is bij het bestuur van een ziekenhuis, begint daarnaast een privé-kliniek. Dat komt nogal eens voor. Niets aan de hand, zo lang het blijft bij pretecho’s, haartransplantaties en cosmetische chirurgie. Maar op zekere dag besluit de ondernemende dokter om in de eigen kliniek activiteiten te gaan ontplooien die rechtstreeks concurreren met het zorgaanbod van het ziekenhuis. Dan breekt heibel uit. De ruzie met de bestuurder valt in ziekenhuis De Tjongerschans in Heerenveen uit in het voordeel van de medisch specialist, tevens stafvoorzitter. Niet op grond van argumenten maar omdat diens specialistenachterban rijkelijk voorzien blijkt te zijn van aandelen in de privé-kliniek. De dokters winnen het conflict, de bestuurder besluit om amper drie maanden voor zijn pensioen op te stappen. Het afgeven van een signaal vindt hij belangrijker dan een rimpelloos afscheid (zie pagina 24).
Bij Vitalis is glashelder welke maatschappelijke en zorgvragersbelangen zijn gediend bij het ondernemerschap. Bij de dokters in Friesland blijft die kwestie vooralsnog onopgehelderd, ook al omdat de betreffende stafvoorzitter geen commentaar wil geven. In the meantime houden we ons aanbevolen voor zowel prachtige als voor nog lompere voorbeelden van ondernemerschap in de zorg.
Door: Ruud Koolen
