Er bestaan vele samenwerkingsprojecten tussen gemeenten en zorgverzekeraars. Het merendeel daarvan betreft experimenten met de uitvoeringspraktijk van professionals in het medische en sociale domein. Dat betekent dat lokale aspecten zoals de inrichting van het wijkteam in de projecten domineren. Daarom is het niet eenvoudig ervaringen toepasbaar te maken voor andere gemeenten. Deze bevindingen staan te lezen in de inventarisatie die op vrijdag 4 augustus via een nieuwsbrief van de VNG werd gepubliceerd. Onderzoeksbureau AEF te Utrecht inventariseerde de projecten bij zorgverzekeraars en Wmo-regio’s van gemeenten. De AEF rapportage bestaat uit een algemeen gedeelte en een bijlage met korte projectbeschrijvingen per Wmo-regio.

Minima
Bijna alle gemeenten hebben een minimapolis afgesloten voor mensen met een uitkering. Zij deden dat meestal met de dominante zorgverzekeraar binnen hun gemeente. Hier en daar maken gemeenten en zorgverzekeraar afspraken voor nadere samenwerking over hun dienstverlening aan deze groep.

Ouderen en jongeren
Het merendeel van de projecten richt zich op ouderen en op effectief samenwerken in de wijk. Een kleiner aantal richt zich op mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen. Het meest in het oog springende preventieproject betreft de leefstijlcoaches van zorgverzekeraar VGZ en CZ. Dit project is onderbouwd met wetenschappelijk onderzoek. Vele gemeenten vermelden dat zij een project Jongeren Op Gezond Gewicht aansturen. De inbreng van zorgverzekeraars in de JOGG-projecten is gering. Jeugd 18min/18 plus  is echter een Menzis-project dat thans breed wordt verspreid onder gemeenten.

Beleid en inkoop
Samenwerking op het het gebied van beleid en inkoop vindt nog weinig plaats. Alleen bij de inkoop van wijkverpleging is dat soms het geval. De zorgverzekeraars verschillen onderling van samenwerkingsmethode. Menzis hanteert een samenwerkingsagenda met de Wmo-regio’s in haar kerngebied. VGZ kiest voor een beperkt aantal leertuinen. CZ heeft een beperkt aantal thema’s. Het Zilveren Kruis heeft intern een aantal gemeentestrategen aangesteld voor haar kerngebieden. Zorgverzekeraar De Friesland heeft voor haar kerngebied Friesland tientallen samenwerkingsprojecten, zo blijkt uit de genoemde bijlage.

Mijn beoordeling
Gemeenten, zorgverzekeraars en veld hebben elkaar gevonden in vele, lokale en onderling verschillende projecten. Maar beleidsafstemming bij zorginkoop komt nauwelijks voor. Gezamenlijke toegangsregulering voor de Wlz, Zvw en Wmo is niet aan de orde. Er bestaan weinig projecten om via minimapolissen samen te werken. Terwijl mensen met een uitkering toch een doelgroep vormen met vaak gelijktijdige kosten in de eerste lijn, het sociale domein en de Participatiewet.

Ik kijk verwachtingsvol uit naar een vervolg van de AEF-studie over de wetenschappelijke onderbouwing van de geïnventariseerde projecten en hun meerwaarde voor zorg en welzijn. Ik zie graag ook nog projecten tot stand komen met gezamenlijke inkoop per doelgroep en harmonieuze afstemming van de toegangsregulering voor de drie genoemde wetten.