Dit nieuws bracht het Nibud dit weekeinde naar buiten. Het instituut onderzocht die zorgkosten op verzoek van Ieder(in), de koepel van organisaties voor gehandicapten. Dit nieuws roept drie vragen op: 1. Hoe kon dit gebeuren? 2. Hoe is te voorkomen dat dit weer gebeurt? 3. Wat is op lange termijn nodig? Hieronder beantwoord ik deze drie vragen.
Beleid per wet creëert mist
De afgelopen jaren maakten regering, parlement, zorgverzekeraars en gemeenten beleid per wet. Voor de Zorgverzekeringswet met haar wijkverpleegkundigen, de Wet langdurige zorg (Wlz)en haar toegangsregulering en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en haar wijkzorg gingen nieuwe regels en eigen bijdragen gelden. Bovendien verdween in 2014 de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) omdat chronisch zieken soms declareerden zonder extra kosten te hebben. Ook werd de Regeling Compensatie eigen risico afgeschaft. De bedoeling was dat gemeenten deze laatste twee regelingen zouden overnemen, maar dat is niet gebeurd. Door dit beleid verdween het overzicht over de stapeling van eigen betalingen per wet. Er ontstond mist.
Fiscale aftrek verruimen
Mensen met een chronische aandoening of handicap kunnen thans in beperkte mate specifieke kosten wegens hun ziekte fiscaal aftrekken.
De betaalde eigen bijdragen voor diverse wetten zijn betrouwbaar geregistreerd door onder meer het CAK. Mijn voorstel is het volgende: Wanneer een maximum aan eigen bijdragen wordt overschreden, dan betaalt de belastingdienst de overschrijding terug. Daarbij adviseer ik, overigens zonder wetenschappelijke onderbouwing, de maximaal te betalen eigen bijdragen voor thuiswonenden vast te stellen op 2400 euro (1200 euro voor het eigen risico Zorgverzekeringswet en 1200 euro voor Wmo en Wlz). Dit bedrag zou de uitkomst kunnen zijn van parlementaire onderhandelingen.
Beleid per brede doelgroep is nodig
De publiek betaalde zorgkosten voor chronisch zieken en gehandicapten stegen de afgelopen jaren ook meer dan gemiddeld. Ik schreef hierover eerder een column op Zorgvisie. Centraal in dit debat staat de vraag: wie zal die hogere kosten betalen: de gehandicapte of de overheid? Buiten beeld blijft de vraag of de totale kosten voor individu en overheid omlaag kunnen. Dat kan bij een beleid van substitutie en zelfmanagement, niet per wet maar per brede doelgroep. Doelgroepen kunnen zijn: mensen met een lichamelijke handicap; mensen met een verstandelijke handicap; mensen met dementie en mensen met kanker. Per doelgroep is substitutie van dure naar goedkope zorgvormen te realiseren en is mantelzorg en zelfmanagement te bevorderen. Een eerste stap voor dergelijk beleid zou kunnen zijn de Wlz-regelingen en de Zorgverzekeringswet voor mensen met een handicap over te hevelen naar de Wmo. Deze overheveling zouden pakweg tien gemeenten kunnen uitproberen. Bijvoorbeeld Rotterdam en Leeuwarden zijn volgens mij prima in staat om totaalbeleid voor gehandicapten te voeren. En daarbij de eigen bijdragen onder de 2400 euro te houden.
Aub de hoge zorgkosten verlagen, is niet te betalen.
En als je wat meer inkomen hebt, betaal je voor elke euro die je bruto verdient 15 cent. Wij betalen bijna 700 euro per periode, alleen over ons inkomen, niet over box 3 want dat hebben wij niet. En voor 2017 wordt dat bijna 600 euro.. maja, dat is nog eventjes maar, moet stoppen met de zorgbegeleiding, gaan er anders echt financieel en psychisch aan onderdoor.
Beste Siska en Glimbots,
Jullie maken je terecht zorgen. Enige jaren geleden was het nog ondenkbaar dat honderdduizenden Nederlanders niet meer naar de dokter gaan omdat ze toch het eigen risico voor de medicatie niet kunnen betalen.
Chronisch zieken hebben te maken met een enorme stapeling van kosten terwijl de aftrekposten in snel tempo werden weggewerkt. Tel daar de hogere huren bij op en dan is wel duidelijk dat het geld nou niet bepaald bij de zwakkeren in de samenleving terechtkomt. Integendeel.
Dus als ik het goed begrijp een maximum aan eigen bijdragen stellen, dus verkapt een maximum aan de waarde van het leven, en zieke mensen dan maar laten stikken?
Wat een omslachtig voorstel. Waarom gewoon eigen bijdragen en eigen risico niet afschaffen voor alle chronische zieken en gehandicapten met een (gezamenlijk) inkomen onder de 50.000 euro en daarna tor bijvoorbeeld 100.000 en inkomensafhankelijke bijdrage vragen? Het is eigenlijk bizar dat de belangenbehartigers daar in 2011 niet meteen om hebben gevraagd. Van deze groep is nl allang bekend dat het zorggebruik niet onnodig is en helaas ook niet beperkt kan worden. Precies de reden dat deze vormen van eigen betalingen bestaan.