Zorgverzekeraar De Friesland ondervond dat, toen hij probeerde patiënten met zachte hand naar geselecteerde ‘excellente behandelaars’ te loodsen. Om de keuze extra aantrekkelijk te maken, zou de zorgverzekeraar het eigen risico kwijtschelden. Wat bleek? Patiënten ervoeren de als beloning bedoelde prikkel juist als straf. Als ze zelf voor een andere behandelaar zouden kiezen, raakten ze hun eigen risico kwijt. Een aantasting van de vrije artsenkeuze dus. De Friesland stopte ijlings de proef, ongetwijfeld bang om verzekerden te verliezen.
Zorgverzekeraars Nederland probeert het nu op een andere manier. Zij bepleiten om de functionele bekostiging van zorg aan chronisch zieken in zijn geheel buiten het eigen risico te plaatsen zodat de patiënt bewust voor zorg in de eerste lijn zal kiezen. En niet voor extra bezoeken aan de specialist die wel binnen het eigen risico vallen. Het blijft de vraag of patiënten zich uit de tweede lijn laten weghouden als zij denken dat die zorg beter voor hen is. Dat het eigen risico niet doorslaggevend is, blijkt wel uit de proef in Friesland.
Dat belooft niet veel goeds voor het beleid van onze minister van VWS. Immers: een van zijn aannames is dat zorgverzekeraars hun patiënten kunnen sturen naar voorkeursaanbieders, die gegarandeerd goede zorg leveren tegen een redelijk tarief. Om daarmee automatisch de inferieure en te dure zorgaanbieders uit de markt te prijzen. Het Friese experiment legt echter een tegengesteld effect bloot. Patiënten laten zich hun vrije artsenkeuze niet afpakken. Zeker niet door een zorgverzekeraar die daar financieel voordeel aan behaalt. En al helemaal niet door een minister die drastisch moet bezuinigen omdat politiek de gezondheidszorg te duur vindt. Gevolg is dat niet de zorgverzekeraar zijn verzekerden stuurt, maar dat verzekerden hun zorgverzekeraar onder druk zetten. En dat was nu net niet de bedoeling. (Zorgvisie – Carina van Aartsen)
Lees meer
